این ساختمان مسکونی ده طبقه در محله‌ی الهیه و در قلب باغ های سبز شمیران واقع شده است. فاصله‌ی ساختمان تا بازار تاریخی تجریش کمتر از نیم ساعت پیاده روی است. این محله در گذشته به عنوان ییلاق تهران استفاده می‌شده است و هر سال با شروع فصل گرما تهرانی‌ها به ارتفاعات بالاتر و خنک‌تر در این منطقه از شهر پناه می‌بردند. منطقه‌ی شمیران از این رو که باغ های متعدد اعیانی و اشرافی را در دامن رشته کوه زیبای البرز در خود جای داده، شناخته شده و معروف است. امروز با رشد و توسعه‌ی شهر و سرکشیدن برج‌ها و ساختمان‌های بلندمرتبه، محله‌ی الهیه به یکی از پرطرفدار ترین مناطق مسکونی تهران تبدیل شده است.




طراحی این ساختمان برای سبک زندگی خانواده‌ی مرفه و مدرن انجام شده و در عین حال به هویت معماری گذشته‌ی ایران نیز وفادار است. به ویژه مفاهیم فضای خصوصی (اتاق‌ها) و فضای عمومی (هال مشترک) که در خانه‌ی ایرانی «اندرونی» و «بیرونی» نامیده می‌شوند در طراحی مدنظر قرار داشته است. ساختمان شامل یک واحد پنت هاوس با پنج اتاق خواب و به مساحت ۶۵۰ مترمربع، سه واحد آپارتمانی دوبلکس با سه تا چهار اتاق خواب و به مساحت ۴۳۰ مترمربع، و همچنین شش واحد با سه تا چهار اتاق خواب و به مساحت ۴۱۰ مترمربع است که هر کدام با ظرافت بی نظیری طراحی شده اند. هر واحد دارای سه پارکینگ سرپوشیده اختصاصی است. هر آپارتمان از یک فضای نشیمن وسیع، سالن ناهارخوری و یک اتاق تلویزیون برخوردار است و سراسر فضاها از نور طبیعی سرشار است.




طراحی ما بر این باور استوار است که کیفیت محیط، تاثیر مستقیمی بر کیفیت زندگی ما دارد. ما بر این باوریم که کیفیت طراحی باید در تمام ابعاد و اجزای بنا، در فضاهای بیرونی، لابی و فضاهای مشترک و در درون تمام آپارتمان ها جاری و ساری باشد.

طراحی ساختمان با الهام از فرهنگ غنی و کهن ایران، و با به کارگیری هنرمندانه‌ی رنگ و مصالح، سعی در ایجاد گونه‌ای از زیبایی و ظرافت دارد که از ترکیب سنت و مدرنیته حاصل می‌شود. در اینجا ویژگیِ «لوکس» از زیبایی درونیِ طرح نشات می‌گیرد. این ویژگی، با تامین بالاترین درجه‌ی کیفیت در ساخت و از همه مهم‌تر با آرامش و رفاه زندگی در فضای شهری پیوند می‌خورد. ساختمان کوهیار - که مُهر امضای فیروز فیروز را به عنوان طراح بر خود دارد - تلفیقی از روحیه‌ی هماهنگی و صلح است و به مثابه‌ی ردپایی مدرن از باغ های زیبای محله، در امتداد تاریخ منطقه‌ی الهیه قرار می گیرد.




نمای ساختمان کوهیار پالت رنگی غنی و چشمگیر فرش ایرانی را بازتاب می دهد که ترکیبی از رنگ‌های آبی، قرمز، زرد و سبز است و ساختمان را به سکونت‌گاهی شاد و دعوت‌کننده بدل می‌کند. سطح خارجی نما در محل بازشوها عقب نشسته و یک نوار سبز گیاهی در مقابل پنجره‌های قدی در تمام نماها حرکت می کند. یک ایوان خصوصی بزرگ در تمام واحدها، امکان تجربه‌ی دلپذیر چهار فصل تهران را برای ساکنین فراهم می‌کند.

در امتداد سنت باغ‌سازی منطقه، ساختمان کوهیار فضای سبز را با منظر شهر به اشتراک می‌گذارد. ایجاد یک فضای «آستانه» - که حیاطی زیبا در مقابل ورودی ساختمان است – روحیه‌ی سخاوت و دعوت کنندگی را نمایش می‌دهد. این حیاطِ پیش ورودی، که قابل دسترسی برای سواره است، با صدای ترنم آب، رایحه‌ی گل‌ها و زیبایی دو درخت سرو در دو سمت ورودی، مخاطب را به فضای گرم و وسیع لابی هدایت می‌کند.

سبک فیروز فیروز که به واسطه‌ی ساخت استادکارانه و کیفیت جزئیات اجرایی معماری مشهور است، حسی از رفاه و آسایش را در فضاهای داخلی منعکس می‌کند که از تلفیق هنرمندانه‌ی رنگ و بافت در اجزای فضا نشات می‌گیرد.
در طبقه‌ی همکف ساختمان و در مجاورت ورودی، فضای منحصر به فرد مجموعه‌ی استخر (شامل سونا و اتاق ماساژ) قرار دارد. این فضا به یک باغ خصوصی سرسبز مشرف است که در فضای شهری تهران کم‌نظیر است. گیاهان باغ با رنگ‌های بسیار متنوع، منظره‌ای خاص و زیبا را در مقابل استخر ایجاد می‌کنند. مشابه همین حیاط در سمت دیگر ورودی نیز منظره‌ای ویژه از فضای سبز در مقابل سالن بدنسازی به‌وجود آورده است.



رویکرد طراحی منظر در ساختمان کوهیار، بازخوانی معاصر اصول باغ ایرانی در قالب یک آپارتمان شهری و عمودی است. در این پروژه، فضای سبز تنها محدود به حیاط یا پشت‌بام نیست، بلکه در قالب «نوار سبز پیوسته‌ای» از فضای ورودی آغاز شده، در تراس‌های عقب‌نشسته نما امتداد یافته و در بام‌سبز ساختمان به اوج می‌رسد.

این پیوستگی عمودی در کنار حیاط ورودی قابل دسترس برای سواره، مرزی سخاوتمندانه میان شهر و فضای خصوصی بنا تعریف می‌کند. منظر در اینجا نه‌فقط عنصری تزئینی، بلکه تجربه‌ای حسی از نور، رایحه و فصل است—در ایوان‌های عمیق، تراس‌های اختصاصی و دید سبزِ فضاهای استخر و ورزش.

نتیجۀ این طراحی، تلفیقی کم‌نظیر از طبیعت در بافت فشرده شهری تهران است؛ به‌عنوان سیستمی زنده و فعال که به هویت فضایی، کیفیت محیطی و آرامش حسی کاربران معنا می‌بخشد.

در ساختمان کوهیار، انتخاب مصالح با هدف تداعی حافظه فرهنگی، کیفیت لمسی و زیبایی ماندگار انجام شده است. در فضای استخر، کاشی‌های لعاب‌دار با نقاشی دستی که توسط هنرمند ایرانی شناخته‌شده‌ای طراحی شده‌اند، مناظری از دماوند و نمادهای شهری تهران را به تصویر می‌کشند و محیطی آمیخته با هنر و حس را شکل داده‌اند.

در نمای ساختمان از لوورهای فلزی (نه چوبی) برای کنترل نور و ایجاد ریتم بصری استفاده شده است که نمایی مدرن و شاخص ایجاد می‌کند. ترکیب رنگ آبی تیره در نما، سنگ بازالت در کف پارکینگ، جزئیات برنزی در هسته آسانسور و مصالحی مانند گرانیت و چوب در لابی، همگی به غنای حسی و کیفی پروژه افزوده‌اند.

یکی از نقاط عطف طراحی داخلی، لابی ۱۰۰ مترمربعی ساختمان است که با الهام از هنرهای سنتی ایرانی شکل گرفته است. در این فضا از آیینه‌کاری‌های سنتی، گچ‌کاری‌های ظریف و شیشه‌های رنگی الهام‌گرفته از هنر شیراز استفاده شده است تا محیطی دعوت‌کننده، باشکوه و سرشار از جزئیات فرهنگی و بصری خلق شود.

در مجتمع کوهیار، معماری فراتر از زیبایی‌شناسی و عملکرد، حامل مسئولیتی اجتماعی برای ارتقاء کیفیت زندگی انسان‌هاست. طراحی این پروژه بر این باور استوار است که محیط ساخته‌شده تأثیر عمیقی بر سلامت روان و جسم انسان دارد؛ از این رو در آن به آسایش، نور طبیعی، تلفیق با فضای سبز و پیوند احساسی با فضا توجه ویژه‌ای شده است.

الگوی زندگی خانوادگی ایرانی در قالبی مدرن بازتعریف شده و فضاهایی آرام، خصوصی، در عین حال پیوسته با فرهنگ بومی برای ساکنان فراهم شده است. از نور و چشم‌انداز گرفته تا لابی آرام و امکانات سلامتی، همگی با هدف بهبود زندگی روزمره طراحی شده‌اند.

در بستری پرشتاب و پرتراکم مانند تهران امروز، کوهیار الگویی‌ست از اینکه معماری چگونه می‌تواند پناهگاه فیزیکی و روحی باشد؛ مکانی برای بازگشت به طبیعت، زیبایی و حس تعلق.

در طراحی پروژه کوهیار، مقیاس‌های مختلف از مقیاس شخصی زندگی خانوادگی تا مقیاس شهری محله‌ی الهیه—با دقت مورد توجه قرار گرفته‌اند. ساختمان در بستری با تراکم بالا و ساخت‌وسازهای مدرن واقع شده، اما با در نظر گرفتن کیفیت فضایی، حضور طبیعت و تجربه‌ی زیستن، تلاشی آگاهانه برای بازتعریف رابطه‌ی انسان با محیط شهری انجام شده است. ایوان‌ها، تراس‌های سبز، نور طبیعی و سکانس‌های فضایی متنوع، امکان زیست باکیفیت در مقیاس‌های گوناگون را فراهم می‌کنند.

طراح و معمار

مدیر پروژه

اعضای تیم

تیم اجرایی

مهندس سازه

مهندس مکانیک

مهندس برق

تکمیل‌شده

پلاک ۱۸

مسکونی

کاشی

ساختمان پلاک ۲۳ آپارتمانی است در منطقه‌ی محمودیه‌ی تهران که در سال ۱۳۹۴ طراحی شده و کار ساخت آن در ۱۳۹۸ به پایان رسیده است. حجم کلی بنا -که همان مکعب رایج در تیپولوژی آپارتمان‌های تهران است- حجمی‌ست آجری که در اینجا با خطوط نرم در نما و سطوح خمیده در کنج‌ها گفتگویی متفاوت با شهر برقرار می‌کند. 

ایده‌ی معمارانه در اینجا فراتر از یک ایده‌ی واحد مبتنی بر فرم یا عملکرد است. در حقیقت، مجموعه‌ای از ایده‌ها بر پایه‌ی بینشی برگرفته از توجه به ویژگی‌های فرهنگ و هنر ایران است که برای ایجاد یک معماری انسانی به کار گرفته شده است. ویژگی‌هایی که از تلفیق رنگ و مصالح، نور و سایه، ارتباط فضایی، هم‌آهنگی، تناسب و اصول همزیستی انسان با طبیعت حاصل می شود : آجر، رنگ فیروزه‌ای، گیاه، سنگ، کاشی، نقش‌مایه، رنگ، حرکت، فضا، حس، سکون، تماشا، درون، بیرون، سکوت، آسمان، نور، سایه، خلوص... و اینکه چطور از همنشینی این واژه‌ها زبانی معمارانه برای خلق فضای زندگی ایجاد می شود.



طراحی پروژه پلاک ۲۳ با مجموعه‌ای پیچیده از انتظارات همراه بود: ارائه یک ساختمان مسکونی لوکس که در عین حال پاسخی به فضای پرآشوب و ناپایدار شهری تهران باشد. هرچند پروژه به‌عنوان توسعه‌ای خصوصی تعریف شده بود، اما به‌طور ضمنی از آن انتظار می‌رفت با شهر ارتباط برقرار کرده، به خیابان معنا ببخشد و بازتابی از هویت جمعی باشد—آن هم در چارچوب یک زمین محدود، بودجه فشرده و ملاحظات سخت‌گیرانه مقرراتی.

نگاه کارفرما فراتر از نیازهای متداول یک پروژه مسکونی بود؛ او خواستار حضوری معماری، بیانی شاعرانه در فضا و طنین فرهنگی در کالبد اثر بود. رسیدن به تعادل میان بلندپروازی هنری و نیازهای عملی پروژه، نیازمند گفت‌و‌گویی مداوم، اصلاح‌پذیری مستمر، و پایبندی به اصالت معماری بود. در نهایت، این پروژه تلاشی است برای پاسخ به خواستی نانوشته: خلق معنا، آرامش، و پیوند جمعی در شهری که اغلب از هر سه محروم است.

حجم اصلی بنا بر روی پایه‌ای قرار گرفته که حجم طبقه‌ی همکف را شکل می‌دهد. طبقه‌ی همکف شامل فضای ورودی، لابی، استخر و سالن بدنسازی است. در این طبقه دسترسی مستقیم به حیاط، فضاهای مشترک و واحدهای آپارتمانی ایجاد شده است. فضای استخر جایی بین درون و بیرون ساختمان شناور است. نور، منظره و رنگ مصالح اصلی این فضا هستند. 



حجم همکف در گفتگو با خیابان از حجم اصلی عقب‌نشینی کرده و رابطه با شهر را از خلال سطح آجری خمیده‌ی دیوار پیرامونی برقرار می کند. ارتباط ورودی اصلی و خیابان با ایجاد یک فضای خالی به عنوان امتداد شهر در زمین پروژه تعریف شده، که این فضای واسط قابل دسترسی برای سواره نیز هست. آجر قرمز رنگ نما در حجم همکف و در بازشوهای نما، آنجا که شفافیت، نور و تعلیق بین درون و بیرون، کیفیتی متفاوت از ارتباط فضایی را ایجاد می‌کند، جای خود را به آجر لعاب‌دار فیروزه ای رنگ داده است. در جداره‌ها، اعطای بعد سوم به بازشوها و تبدیل آن ها به فضایی میانه، ایوان‌هایی پیوسته ایجاد کرده که با لبه های سبز گیاهی، عمق و کیفیت ارتباط درون و بیرون را تقویت می کند.



یک محور خطی در پلان، دید و ارتباطِ بین فضاهای درونی هر آپارتمان را تعریف می‌کند. این فضای واسط که کارکرد اصلی آن عبور است بین فضاهای مختلف با اندازه ها و کارکردهای متفاوت پیوستگی ایجاد کرده است. از طریق این فضای محور-گونه است که دیدهای درونی و بیرونی و تفکیک فضاهای عمومی و خصوصی خانه کنترل می شود.



تلاش شده تا بنا، به جای آنکه بیانی از معماری باشد، مجالی باشد برای بیانِ انسان؛ برای حضور او، و پیوند او با شهر و طبیعت؛ و فرصتی باشد آمیخته با حس آشنایی و خیال در فضای خانه به عنوان فضای آرامش، شادی و زندگی.



پروژه پلاک ۲۳، معماری را در لایه‌های متعددی از مقیاس مورد کاوش قرار می‌دهد؛ مقیاس‌هایی که هر یک با دقت در طراحی لحاظ شده‌اند تا گفت‌وگویی معنادار میان بنا، ساکنان و شهر شکل گیرد.

در مقیاس شهری، پروژه با عقب‌نشینی از خیابان و ایجاد دیوار آجری خمیده، ارتباطی آرام و محترمانه با بافت عمومی تهران برقرار می‌کند.
در مقیاس معماری، خطوط نرم و خوانایی حجمی، ریتم و حضور ساختمان را تعریف می‌کنند.
در مقیاس آستانه‌ای، طبقه همکف فرو رفته به عنوان فضایی واسط میان شهر و خانه عمل کرده و لحظه‌ای برای گذار و گشودگی فراهم می‌آورد.
در مقیاس انسانی، مصالح دست‌ساز چون کاشی‌های فیروزه‌ای لعاب‌دار - تماس، بافت و صمیمیت را به فضا دعوت می‌کنند.
در مقیاس سکونتی، محور طولی پلان، سازماندهی فضایی هر واحد را بر عهده داشته و پیوستگی، دید و حریم را شکل می‌دهد.
و در مقیاس شاعرانه، معماری به بستری برای خاطره، رنگ و نور بدل می‌شود—با الهام از فرهنگ ایرانی، در جهت خلق فضایی آرام، زیبا و ریشه‌دار.

در پلاک ۲۳، مقیاس تنها ابزاری برای سنجش نیست؛ بلکه وسیله‌ای‌ست برای شکل‌ دادن به تجربه، برانگیختن حس، و رسیدن به نوعی هماهنگی میان معماری، زمینه فیزیکی و بستر فرهنگی.



پلاک ۲۳

باغ دماوند در روستای احمدآباد، از توابع دماوند در شرق تهران، و در دامنه‌های دیدنی رشته‌کوه البرز واقع شده است. این ملک که در منطقه‌ای با آب‌وهوای تازه و خنک قرار دارد، یک باغ–ویلا با مساحت تقریبی ۸۰۰۰ متر مربع است. در گذشته، مساحت باغ بزرگ‌تر بوده و بخشی از آن بعدها جدا شده و به مالک دیگری واگذار شده است.

مرمت این مجموعه در پاییز ۲۰۱۰ به دفتر «فیروز فیروز و همکاران» سپرده شد و در پاییز ۲۰۱۲ به پایان رسید.

رویکرد اصلی طراحی در این پروژه، احیای سایت با کمترین مداخله و در عین حال غنی‌سازی معنا و تجربه‌ی اقامت تابستانی مالک بوده است. موقعیت بناها و فضاهای موجود در باغ تا حد زیادی حفظ شد و برخی سازه‌ها بر اساس طرح مرمت، برای ارتقای عملکردشان بهینه‌سازی گردید. این استراتژی—ترکیبی از حفظ و بهبود—با هدف تقویت کیفیت‌های نوستالژیک و لذت‌بخش فضا برای مالک شکل گرفت.

در ضلع غربی ملک، ترکیب  خانه اصلی (با مساحت ۲۲۸ متر مربع و دو طبقه)، مهمان‌خانه (۵۶ متر مربع)، و استخر از پیش وجود داشت. این چیدمان دارای پتانسیل پنهانی قدرتمندی برای ایجاد حس گردهمایی و شکل‌دادن به چشم‌اندازهای به‌یادماندنی بود. با نورپردازی، کف‌سازی و محورهای فضاییِ طراحی‌شده با دقت، این بخش از باغ به فضایی پویا بازآفرینی شد—فضایی که بتواند اعضای خانواده را در طول روز برای صرف غذا، استراحت و تفریحات مشترک کنار یکدیگر گرد آورد.

باغ دماوند بر محور اصلیِ طولی‌ای سازمان یافته است که ورودی‌های شرقی و غربی را به هم متصل می‌کند و چارچوب سازمانیِ بنیادی باغ را شکل می‌دهد. این محور مرکزی انسجام فضایی و وحدت درونی را در سراسر سایت تضمین می‌کند.
ورودی غربی که در گذشته برای تردد خودرو استفاده می‌شد، اکنون به ورودی خصوصی پیاده تبدیل شده است. با ورود از این دروازه، بازدیدکنندگان به تراسی می‌رسند که میان ساختمان اصلی، یک درخت چنار کهنسال و حوض منعکس‌کننده قاب‌بندی شده است. این تراس که در بالاترین نقطه‌ی باغ قرار دارد، خصوصی‌ترین بخش مجموعه بوده و چشم‌اندازی پانورامیک به تمام باغ ارائه می‌دهد. این دیدگاه اولیه، نخستین برداشت از باغ را به‌عنوان یک کلِ فضاییِ منسجم شکل می‌دهد.
با پایین آمدن از این تراس و حرکت در امتداد محور اصلی، تجربه‌ای توالی‌وار از فضاها شکل می‌گیرد؛ به‌گونه‌ای که فرد از میان قطعات باغ میوه عبور کرده و به‌طور مستقیم با فضاهای درونی باغ تعامل پیدا می‌کند. این مسیر نهایتاً به ورودی شرقی می‌رسد که هم برای تردد خودرو و هم برای عابران پیاده در نظر گرفته شده و نقطه‌ی گذار میان بخش‌های خصوصی و عمومی باغ را مشخص می‌کند.
دو مسیر فرعیِ شمالی–جنوبی، محور اصلی را قطع کرده و دسترسی به فضاهای خدماتی و بناهای جانبی را فراهم می‌کنند؛ از جمله خانه سرایدار، گلخانه و فضاهای پارکینگ. این مسیرها ضمن تقویت ارتباط عملکردی، یکپارچگی کلی ترکیب‌بندی باغ را نیز حفظ می‌کنند.

«باغ تاریخی ایرانی فضایی مقدس بود که در قالبِ مربع‌بندیِ چهارباغ، چهار گوشهٔ جهان را در بر می‌گرفت، و ناحیه‌ای مرکزی و مقدس‌تر داشت که به‌منزلهٔ کانون جهان عمل می‌کرد—جایی که حوض و جوی‌ها در آن به هم می‌رسیدند. تمامی گیاهان باغ به‌طور یکسان از این ‘جهان کوچک’ بهره‌مند می‌شدند.»

در باغ اعتماد، حوضی مربع‌شکل در امتداد محور اصلی و در مرکز باغ قرار گرفته و ناحیه‌ای کوچک را پیرامون خود تعریف می‌کند. این حوض که «چشم خدا» در باغ محسوب می‌شود، به‌طور نمادین نمایانگرِ آب است و بازتاب‌دهندهٔ احترام عمیق ایرانیان به آن، همراه با عشق و ستایش دیرینه‌شان.
علاوه بر این، سامانهٔ آب‌رسانی باغ عملکردهای متعددی را هم‌زمان بر عهده دارد: تأمین آب بخش‌های مختلف باغ، آبیاری گیاهان، نمایش آب، و تعدیل خرداقلیم. در این سیستم، جوی‌ها نقش برجسته‌ای ایفا می‌کنند. جوی‌هایی که در امتداد مسیرها و پای درختان جریان دارند، هم آب را توزیع و هدایت می‌کنند و هم آن را به‌صورتی چشم‌نواز به نمایش می‌گذارند.

در باغ دماوند نیز از شیوه‌های سنتی آبیاری ایرانی استفاده شده است: کرت‌های باغ با روش آبیاری غرقابی سیراب می‌شوند و در امتداد محور اصلی، آب به‌صورت پیوسته در پای درختان جریان دارد. چشم‌انداز محور اصلی باغ—مسیر مستقیم و متقارنی که دو جوی در دو سوی ردیف منظم درختان آن را همراهی می‌کند—تجلی یک الگوی اصیلِ منظر ایرانی است؛ الگویی که هنوز هم می‌توان آن را در خیابان‌ها و فضاهای شهری ایران مشاهده کرد.

در باغ دماوند، طراحی کاشت با در نظر گرفتن درختان و ساختمان‌های موجود و همچنین پیروی از اصول سنتی کاشت در باغ‌های ایرانی انجام شده است. در امتداد محور اصلی، درختان سرو در میان درختان میوهٔ موجود کاشته شده‌اند تا نظمی متقارن و چشم‌اندازی مشخص در امتداد این محور ایجاد کنند. در بخش‌های وسیع‌تر مسیر—که برای عبور خودرو در نظر گرفته شده—ردیفی از درختان «لیکوییدامبر» (Liquidambar) در دو سوی محور کاشته شده تا تغییرات عرض مسیر، سلسله‌مراتب فضایی و تمایز میان بخش‌های عمومی‌تر و خصوصی‌تر باغ را برجسته سازد.

در اطراف ساختمان‌ها، الگوهای کاشت متناسب با دیدها، چشم‌اندازها و کارکرد فضا تغییر می‌کند. از آنجا که ساختمان اصلی برخلاف الگوی رایج باغ ایرانی در مرکز محور قرار ندارد، در بستر روبه‌روی این بنا، گیاهان کوتاه‌تر، بوته‌ها، گل‌ها و پوشش‌های سطحی کاشته شده‌اند تا دید اصلی ایوان حفظ شود. در همین حال، یک درخت چنار قدیمی و ردیفی از افراهای ایرانی در امتداد استخر، تمرکز و محصوریت فضایی ایجاد کرده و این بخش از باغ را به یک واحد یکپارچه تبدیل می‌کنند.

به‌طور مشابه، در مقابل ساختمان فرعی و گلخانه، کرت‌های کوچکی از سبزیجات و گیاهان خوراکی کاشته شده و بوته‌هایی چون «دارتول» (Oleander) در اطراف خانهٔ سرایدار، دید به بخش‌های خصوصی‌تر باغ را کاهش می‌دهند.

یکی از اصول اساسی طراحی کاشت در باغ دماوند، برنامه‌ریزی رنگ و توجه به چهار فصل است—ویژگی برجستهٔ باغ‌های ایرانی. درختان و گل‌ها بر اساس رنگ گل، فصل گل‌دهی، دورهٔ میوه‌دهی، رنگ برگ در پاییز و خزان‌دار یا همیشه‌سبز بودن انتخاب و کاشته شده‌اند.

طراحی باغ دماوند فرصتی شد برای بازنگری در سنت باغ‌سازی ایرانی، کاوش در جوهرهٔ درونی آن، و اندیشیدن به ارزش‌ها و کیفیت‌های پنهانی که در خود دارد.
در قالب هندسهٔ چهارگوش، باغ دماوند بر یک زمین نامنظم که در امتداد محور شرق–غرب کشیده شده، شکل گرفته است. مرزهای این زمین با ردیف‌هایی از درختان تبریزی که در چهار گوشه کاشته شده‌اند مشخص شده—اشاره‌ای به فرم مستطیلی باغ ایرانی. این هندسهٔ چهارسوی، فارغ از محدودیت‌های توپوگرافی، محیطی یا موانع موجود، گسترهٔ اصلی باغ ایرانی را تعریف می‌کند و در بخش‌های کوچک‌تر آن نیز تکرار می‌شود.
بیش از هر چیز، شکل چهارگوش نمایانگر «نظم» است. این نظم نمادی از حضور و تسلط انسان است؛ تمایز میان طبیعتِ پرورده و بازآفرینی‌شده با طبیعتِ وحشی و رام‌نشده. در باغ دماوند، تأکید بر این فرم معنایی نمادین نیز دارد. چهارگوش تجسم قلمرو مادی و زمینی است و در معماری اسلامی با عنصر خاک پیوند می‌یابد. این فرم نماد «انسان» و «طبیعت» است، در برابر دایره که بیانگر «امر قدسی» و «آسمانی» است. این یادآوری می‌کند که باغ، قطعه‌ای از بهشت آسمانی نیست، بلکه بهشتی زمینی است—بخشی از طبیعت که خود را از جهان بیرون متمایز می‌سازد و زیبایی و کمال خویش را در درون می‌جوید.

تیم طراحی

تیم اجرا

باغ اعتماد

فضای باز

نوسازی

در شمال ایران، با نمایی به مرزهای دریای خزر، این ویلای ساحلی خودنمایی می کند. شرایط این منطقه خلق فضایی را می‌طلبد که در عین برآوردن نیازهای یک ویلای مسکونی، استانداردهای طراحی در اقلیم مرطوب را نیز رعایت نماید. 



اقلیم مرطوب و بارانی شمال ایران نیازمند توجه ویژه به تهویه، کنترل رطوبت و نور طبیعی بود. استفاده از حیاط مرکزی در این منطقه که معمول نیست، چالش‌هایی در جریان هوا و نفوذ نور ایجاد کرد. شیب معکوس سقف به سمت داخل به جای شیب سنتی به سمت خارج نیازمند طراحی دقیق برای بهبود دید به دریا و ورود نور طبیعی بود.

ساختمان به‌گونه‌ای جانمایی شده که ایوان مستقیماً رو به دریا باز شود. حیاط مرکزی نسیم دریا را به داخل ویلا هدایت می‌کند و تهویه طبیعی را افزایش می‌دهد. شیب سقف به سمت داخل اصلاح شد تا دید به دریا بهبود یابد و نور بیشتری وارد شود. یک استخر خصوصی کم‌عمق، با الهام از چشمه‌های آب گرم ژاپنی و حوض سنتی ایرانی، در حیاط مرکزی جای‌گذاری شده است.
پروژه از معماری ایرانی با استفاده از حیاط مرکزی الهام گرفته و کانسپت چشمه‌های آب گرم ژاپنی (اُنسِن) را با حوض سنتی ایرانی در طراحی استخر خصوصی تلفیق کرده است.


حیاط مرکزی در این پروژه باعث کشیده شدن نسیم دریا به داخل خانه شده و به ایجاد جریان هوا و خنک شدن فضاها در روزهای گرم تر کمک می‌کند. حیاط مرکزی جزئی از معماری ایرانی است که در اقلیم خشک در تهویه طبیعی ساختمان موثر است ، اما طراحی آن در اقلیم بارانی و آب و هوای معتدل مناطق شمالی زیاد معمول نیست.

با این حال وجود حیاط مرکزی در این طرح سبب شده تا نور بیشتری وارد ساختمان شود و نسیم دریا نیز در داخل خانه جریان پیدا کند. همچنین در این طرح به جای استفاده از سقف‌های شیب‌دار معمول منطقه با شیب رو به خارج، شیب در نظر گرفته شده برای ساختمان معکوس و رو به داخل است. این تغییر با هدف تامین دید بهتر به دریا و اجازه ورود نور بیشتر به داخل ویلا ایجاد شده است.

یک استخر خصوصی محصور و کم‌عمق، از ترکیب کانسپت‌های چشمه های آب گرم ژاپنی (اُنسِن) و حوض سنتی ایرانی بخشی از حیاط مرکزی را تشکیل می‌دهد. با تابش مستقیم آفتاب به این حیاط، در عین استفاده از نور طبیعی می توان از گرمای آزاردهنده نیز به دور بود.





- حیاط مرکزی در اقلیم مرطوب و بارانی
- استخر خصوصی کم‌عمق با ترکیب کانسپت چشمه‌های آب گرم ژاپنی و حوض ایرانی
- شیب سقف معکوس برای بهبود دید به دریا و ورود نور طبیعی

طراحی از تهویه طبیعی و نور طبیعی بیشترین بهره را می‌برد تا مصرف انرژی کاهش یابد. حیاط‌ها، باغ‌ها و استخر آسایش ایجاد می‌کنند و در عین حال احترام به محیط طبیعی را حفظ کرده و تجربه انسانی را با طبیعت تلفیق می‌کنند.

**مقیاس زمین: **زمین ساحلی با دید مستقیم به دریا و حیاط مرکزی
**مقیاس ساختمان:** سقف، ایوان و حیاط برای نور، تهویه و دید طراحی شده‌اند
**مقیاس انسانی: **تراس‌ها، حیاط و استخر زندگی در فضای باز و آسایش را تقویت می‌کنند
**مقیاس منظر: **ترکیب حیاط، استخر و جریان هوا برای تجربه محیطی مطلوب

ناظر سایت

شهرک فردوس

مجموعه‌‌ای از باغ‌ها و تراس‌های مجزا، این طرح را به یک گریزگاه مراقبه در این دره شمالی ایران تبدیل کرده است. خود طرح در تلاقی با خیابان گسترده است و با دور شدن آن تنگناها را ایجاد ‌می‌کند. به این ترتیب، دیوار طولانی تر کنار خیابان به اندازه کافی از حریم خصوصی طرح خطی عمود محافظت ‌می‌کند. به همین ترتیب، سطوح ویلا و باغ‌ها خود می‌توانند به صورت عمودی متمرکز شوند همانطورکه زمین از خیابان در محور شمالی-جنوبی‌اش کشیده شده است. هدف کلی این بود که تمام عناصر یک خانه سنتی ایرانی از ایوان گرفته تا اشکال مختلف باغ مانند باغچه و گودال باع را با هم ادغام کنند.




طراحی با چالش‌های متعددی روبه‌رو بود که بر نتیجه نهایی آن تأثیر گذاشت. زمین کشیده و باریک‌شونده نیازمند سازماندهی دقیق فضا برای ایجاد تعادل بین برنامه‌ی عملکردی و گردش بود. شیب دوطرفه‌ی زمین مشکلاتی در ساخت ایجاد می‌کرد اما به فرصتی طراحی تبدیل شد. تأمین نور طبیعی و تهویه‌ی مناسب از دیگر چالش‌ها بود که با جهت‌گیری ساختمان و طراحی بازشوها برطرف شد. در نهایت، جداسازی فضاهای عمومی و خصوصی در ترازهای مختلف برای حفظ آسایش و حریم خصوصی خانواده ضروری بود.

در یک سمت سایت، یک ورودی به ماشین‌ها اجازه ‌می‌دهد تا از طریق یک تونل به گاراژ سطح زیرزمین عبور کنند. دیوارهای عایق با آجر قرمز با خاک خشت‌زده تهران هم ‌خوانی دارند. خود ساختمان از دیوار کنار خیابان عقب افتاده است و با مجموعه‌‌ای از باغ‌ها و حوض بزرگ (حوض باغ) منتهی به ایوان (پاسیو به سبک ایرانی) که از طبقه همکف کشیده شده است از آن جدا شده است. اتاق‌های خصوصی‌تر در طبقه بالا قرار دارند و فضاهای عمومی زیر را به سمت باغ باز می‌کنند. تهویه متقاطع از طریق سازه و حیاط اطراف به عنوان یک سیستم خنک کننده غیرفعال در نظر گرفته شد و طراحی شد.

مشرف به باغچه‌ها و باغ‌های میوه از جلو، یک تراس بهارخواب در طبقه بالا قرار داشت (منطقه‌ای که برای خواب در هوای آزاد در ماه‌های گرم‌تر تعیین شده است). باغ‌ها به حیات ویلا تبدیل می‌شوند که به‌طور متمرکز در قسمت انتهایی ملک قرار دارد. در امتداد یک دیوار، فضایی برای باغ معلق طراحی شد و در امتداد دیوار مقابل، باغی معطر به گودال باغ سنتی ایرانی در پشت خانه منتهی می‌شود.

این پروژه مجموعه‌ای از راهکارهای نوآورانه‌ی معماری و زیست‌محیطی را به کار گرفته است. سیستم تهویه‌ی طبیعی ترکیبی به‌گونه‌ای طراحی شده که ساختمان در راستای شمالی-جنوبی قرار گیرد؛ با بازشوهای بزرگ در دو سمت شمال و جنوب و بازشوهای محدود در شرق و غرب. استخر نیز به‌طور هوشمندانه در محوطه جایگذاری شده تا با خنک‌کردن و رطوبت‌بخشی به جریان باد، شرایط حرارتی مطلوب‌تری ایجاد کند. ایوان دوطبقه مانع تابش شدید خورشید در تابستان می‌شود و در عین حال نور خورشید زمستان را به داخل هدایت می‌کند و تهویه را بهبود می‌بخشد. عقب‌نشینی طبقه دوم نیز به ایجاد سایه بیشتر و افزایش جریان هوا کمک کرده است. همچنین، آجر سنتی بومی با روش‌های نوین عایق‌کاری تلفیق شده تا پیوندی میان میراث معماری ایرانی و فناوری‌های روز کم‌مصرف برقرار شود.

طراحی شامل بام سبز، ورودی تونلی برای خودرو و استخری است که علاوه بر کارکرد معمول، در سرمایش غیرفعال نقش دارد. عناصری چون ایوان و گودال‌باغچه برای نور و تهویه بازآفرینی شده‌اند و دیوارهای عایق و پنجره‌های ترمال‌بریک به بهره‌وری انرژی کمک می‌کنند

احترام به طبیعت و انسان، محور اصلی این پروژه بود. با توجه به توپوگرافی طبیعی زمین، طراحی باعث کاهش خاکبرداری‌های غیرضروری و حفظ یکپارچگی سایت شد. معماری پروژه شامل باغ‌ها، حوض‌ها، گودال باغچه و بام سبز است که پیوند میان فضای ساخته‌شده و طبیعت را تقویت می‌کند. استفاده از مصالح پایدار مانند آجر قابل بازیافت و شیشه‌های کم‌مصرف، اثرات زیست‌محیطی را کاهش می‌دهد. هم‌زمان، پروژه عناصر هویت معماری ایرانی، از جمله آیینه‌کاری، کاشی‌کاری و سلسله‌مراتب فضایی را بازآفرینی می‌کند و ضمن حفظ پیوستگی فرهنگی، پاسخگوی نیازهای زندگی مدرن نیز می‌باشد.

طراحی پروژه چندین مقیاس را مدنظر قرار داده است، از سایت تا تجربه انسانی. زمین کشیده به مساحت ۱,۵۹۰ مترمربع با شیب دوطرفه، نحوه استقرار ساختمان را شکل داده و باعث کاهش خاکبرداری و ادغام باغ‌های تراس‌بندی شده شده است. ساختمان سه‌طبقه با زیربنای ۱,۳۹۵ مترمربع، فضاهای عمومی در طبقه همکف و فضاهای خصوصی در طبقه بالا را متعادل کرده و عقب‌نشینی‌ها مسیر حرکتی پیرامون خانه را ایجاد می‌کنند. عناصر مقیاس انسانی مانند تراس‌ها، بهارخواب، حیاط فرو رفته و باغ‌ها تجربه‌ی زندگی در فضای باز و آسایش ساکنین را تقویت می‌کنند. ویژگی‌های معماری مانند ایوان دوطبقه، استخر و بام سبز علاوه بر عملکرد کاربردی، با تأمین نور، تهویه و فضای تفریحی، جنبه‌های زیست‌محیطی پروژه را نیز حمایت می‌کنند.

خانه‌ی آجری

**اهداف پروژه**

بوستان بسکی در شهر گنبد کاووس، فرصتی‌ست برای بزرگداشت طبیعت و محیط‌‌زیست یگانه و غنی منطقه‌ی گلستان. برای ما این پروژه تلاشی بوده برای عبور از مرزهای پیش‌انگاشته‌ای‌ که برای معماری متصور است. بازشناسی ارزش‌های اکولوژیک منطقه و تبدیل شهر گنبد کاووس به مرکز فعالیت‌های زیست‌محیطی ایران رویکرد اصلی طراحی را در این پروژه شکل داده است. این بوستان به یاد فعالیت‌های دکتر بسکی و توسط بنیاد سبزگامان بسکی احداث شده است.



## ایده

جنگل‌های هیرکانی به عنوان «میراث طبیعی جهانی» مفهومی کلیدی در رویکرد اصلی طراحی این پروژه است. این جنگل‌ها، همراه با کارکردهای منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی پروژه، چشم‌انداز طراحی‌شده را به یک اکوسیستم انسانی و طبیعی بزرگ‌تر پیوند می‌دهند.

گیاهان پیشنهادی برای پارک بسکی ترکیبی از گونه‌های هیرکانی و گیاهان زینتی غیربومی هستند.

این پروژه به‌طورکلی تلاش می‌کند تا محدوده چشم‌انداز طراحی‌شده را به یک محیط ملی و بین‌المللی بزرگ‌تر گسترش دهد و به‌عنوان کاتالیزوری در توسعه پایدار اجتماعی و فرهنگی منطقه گلستان و حفظ طبیعی جنگل‌های هیرکانی عمل کند.

**ایجاد توپوگرافی
**
در شکل دادن به توپوگرافی پروژه ما معیارهای طراحی و عوامل محیطی چندی را مد نظر داشتیم 
دید از داخل به خارج 
منظر طبیعی و جنگل گونه 
تعریف ارتباط پارک و ساختمان 
سطح بالای آب زیرزمینی و مسئلۀ کاشت درختان
تعریف مقیاس انسانی در فضا 
تعریف فضاهای مختلف

**اتصال در مقیاس های مختلف**
ما پروژه را در مقیاس ها مختلف در ارتباط با محیطش دیده ایم
**مقیاس محلی:** رستوران، مدرسۀ موسیقی، زمین بازی کودکان، تجاری
مقیاس ملی و جهانی: پارک به عنوان یک لابراتوار برای جنگل های هیرکانی، فضاهای چند منظوره برای رویدادهای بزرگ


گیاهان پیشنهادی برای پارک بسکی ترکیبی از گونه‌های هیرکانی و گیاهان زینتی غیر بومی هستند.پیشنهادِ گونه‌های گیاهی در دو فاز انجام شده است: فاز نخست شامل کاشت اولیه با گیاهان موجود در نهالستان‌های محلی، و سپس افزودن گونه‌های هیرکانی است تکمیل این فرآیند حدود شش سال طول خواهد کشید.گیاهان هیرکانی مورد نیاز این پروژه در نهالستانی که به‌طور ویژه برای این پروژه تأسیس شده، تکثیر می‌شوند.

در توپوگرافی ایجاد شده هر تپه به یک خانواده اصلی از گونه های جنگل هیرکانی اختصاص داده شده است. به این ترتیب هر یک از این زون ها اتمسفر و تقویم زیستی منحصر به فرد خودشان را دارد. این خانواده ها شامل شش گونه زیر هستند:
 
- توسکا
- صنوبر
- افرا
- بلوط
- انجیلی
- لیلکی

در توپوگرافی ایجاد شده، هر تپه به یکی از خانواده های گیاهی جنگل های هیرکانی اختصاص داده شده است این رویکرد به هر زون اتمسفر و تقویم گیاهی-زیستی خاص خود را می بخشد.
زون های تعریف شده عبارتند از:
- خانواده توسکا
- خانواده بلوط
- خانواده افرا
- خانواده انجیری
- خانواده لیلکی
- خانواده صنوبر

ساختمان پارک با زیربنای ۲۰۰۰ مترمربع یک فضای چندعملکردی فرهنگی ایجاد کرده که شامل یک مجموعه‌ی سینمایی با سه سالن نمایش فیلم، یک گالری و فضای موزه‌ی شخصی دکتر بسکی است. دو واحد تجاری نیز در طبقه‌ی همکف ساختمان به عرضه‌ی محصولات ارگانیک و محلی اختصاص داده شده است. در طبقه‌ی اول یک رستوران با تراس وسیع مقابل آن طراحی شده است که بهره‌برداری از آن به صورت مشارکتی با مردم بوده و به ارائه‌ی غذاهای محلی خواهد پرداخت.
بوستان بسکی به مساحت ۱۵۸۰۰ مترمربع شامل یک میدانگاه اصلی، فضای بازی کودکان، دو محوطه‌ی چمنزار برای گلگشت و مسیری است که برای برپایی بازارچه موقت پیش‌بینی شده است. این بازارچه که به ارائه‌ی محصولات طبیعی و تولیدات محلی کشاورزی و فرهنگی اختصاص خواهد داشت برای تقویت مشارکت محلی و بازشناسی ارزش‌های فرهنگی منطقه شکل خواهد گرفت. فضای پارک همچنین شامل یک محوطه‌ی دنج حول یک دریاچه‌ی کوچک است که محلی برای آرامش، سکون و تامل در میان طبیعت ایجاد کرده است.


مشاور بوم‌شناسی و گیاه‌شناسی

مهندس عمران و سازه

در حال ساخت

بوستان و مجموعه فرهنگی بسکی

فرهنگی

پارک

موزه فرش مرشدی در بافت تاریخی شهر کاشان، یکی از مهم‌ترین مراکز فرش ایران، طراحی شده است. زمین پروژه با مساحتی محدود در دل بافت متراکم شهری قرار داشت که همین موضوع طراحی را با چالش‌های خاصی روبه‌رو کرد. پاسخ به این محدودیت، توسعه بنا به سمت زیرزمین بود؛ سه طبقه که حول یک نورگیر مرکزی و درختی که از دل پروژه می‌روید سازماندهی شده‌اند. این درخت به‌عنوان نمادی از زندگی و رشد، در تمامی طبقات دیده می‌شود و پیوندی میان طبیعت و معماری برقرار می‌کند. نمای بیرونی بنا با استفاده از کاهگل شکل گرفته است؛ متریالی بومی و پایدار که ضمن یادآوری معماری کویری کاشان، هماهنگی کاملی با بافت تاریخی پیرامون ایجاد می‌کند.

کارفرما، علی مرشدی، از خاندان مرشدی و یکی از چهره‌های شناخته‌شده در حوزه فرش‌بافی کاشان است. او با هدف حفاظت، نمایش و روایت میراث خانوادگی و تولیدات کارگاه خود اقدام به سفارش این پروژه کرد. دغدغه‌ی اصلی، ایجاد فضایی برای ثبت و نگهداری فرش‌هایی بود که بخشی از تاریخ و هویت فرهنگی منطقه را تشکیل می‌دهند. محدودیت زمین و ضرورت تلفیق نمایش، آموزش و روایت تاریخی در یک فضای فشرده، چالش اصلی این پروژه بود.

الهام طراحی از نقوش فرش کاشان، از لچک و ترنج تا افشان و شکارگاهی، و همچنین از منطق معماری سنتی کویر گرفته شده است. طاق‌های ضربی، گنبدها، و نورگیرهای مشبک در فرم پروژه بازآفرینی شده‌اند تا حس مکان با هویت ایرانی تقویت شود. مسیر حرکتی موزه آزادانه طراحی شده است؛ بازدیدکننده می‌تواند بدون مسیر خطی اجباری، تجربه‌ای شخصی از کشف و مواجهه با آثار داشته باشد. درخت مرکزی و نور طبیعی آن، محور طراحی را شکل می‌دهند و تجربه‌ای متفاوت و انسانی در فضا خلق می‌کنند.

این موزه صرفاً فضایی برای نمایش نیست؛ بلکه بستری برای تجربه و آموزش است. معرفی «فرش‌های فلسفی» به‌عنوان مفهومی نو در فرش‌بافی معاصر، که نقش، شعر و طبیعت را در هم می‌آمیزد، یکی از نوآوری‌های پروژه است. همچنین بخش‌هایی برای نمایش فرآیند بافت و رنگرزی طراحی شده‌اند تا بازدیدکننده نه‌تنها نتیجه، بلکه مسیر خلق اثر را نیز تجربه کند

در این پروژه ویترین‌ها و سیستم‌های نمایش با دقت طراحی شده‌اند:
•	استفاده از پلکسی‌گلس ضدخش و ضدانعکاس برای حفاظت و وضوح دید.
•	روش نصب نوین با ولکرو برای جلوگیری از آسیب به فرش‌ها.
•	صفحات دیجیتال و لمسی برای تجربه تعاملی با نقش‌ها و رنگ‌ها.
•	نمایش اقلام جانبی همچون پودرهای رنگ طبیعی، نخ‌های رنگی و ابزار بافت برای تکمیل روایت.


موزه فرش مرشدی به‌عنوان یک مرکز فرهنگی، مسئولیتی اجتماعی بر عهده دارد: زنده نگه‌داشتن یکی از کهن‌ترین هنرهای ایران و انتقال آن به نسل‌های آینده. طراحی بخش‌های آموزشی و تعاملی برای کودکان و نوجوانان، مشارکت خانواده‌ها و مدارس، و بازخوانی تاریخ فرش کاشان، همه در راستای ارتقاء فرهنگ عمومی و ایجاد ارتباطی عمیق‌تر میان جامعه و میراث فرهنگی هستند

این پروژه در سه مقیاس تعریف شده است:
•	مقیاس شهری: ارتباط با بافت تاریخی کاشان و هماهنگی با مصالح بومی همچون کاهگل و فرم‌های معماری کویری.
•	مقیاس معماری: سازماندهی سه طبقه‌ی زیرزمین حول نورگیر مرکزی و درختی که همه طبقات را به هم پیوند می‌دهد.
•	مقیاس جزئیات: نمایش دقیق‌ترین عناصر فرش؛ از نخ و رنگ طبیعی تا ابزار بافت، که به بازدیدکننده امکان درک چندلایه از هنر فرش می‌دهد.


کیوریتور موزه

ایده

موزه‌ی مرشدی اول

[یک قطب فرهنگی، یک میراث جهانی]


در مقیاس بزرگ، چشم انداز این پروژه ترویج تولد دوباره مرکز شهر حلب به عنوان یک میراث جهانی است.
این مکان در پای ارگ قرار دارد که میراث و هویت حلب را در خود جای داده است. این منطقه دارای پتانسیل عظیمی برای عمل به عنوان یک  قطب فرهنگی پر جنب و جوش در سطح منطقه ای است. هویت شهر توسط لایه های همپوشانی بسیاری از فرهنگ های غنی شکل گرفته است که در طول زمان منجر به ایجاد یک فضای شهری غنی شده است. حلب با کنار زدن مرزهای فیزیکی، می‌تواند با میراث خود در معرض دید بین المللی قرار گیرد.
در درازمدت و پس از بازسازی شهر، میدان و مرکز فرهنگی، همراه با ارگ، بازار و آثار تاریخی، قلب حلب و فضاهای عمومی آن را به یک منطقه تجمع فرهنگی نه تنها برای گردشگران بلکه برای مردم حلب بازتعریف می کند.


جنگ در حلب یک شکاف زمانی ایجاد کرده و زمان را به دو بخش «قبل» و «بعد» از جنگ تقسیم کرده است. برای اتصال این تکه‌ها، نیاز به ایجاد «فضا-زمان»ی است که به عنوان یک گرداننده‌ی فرافرهنگی مکانی-زمانی تغییر عمل کند.
مفهوم فضا-زمان که تفسیری از مفهوم شینتو ذن بودایی ژاپنی "ما" است، توسط آراتا ایزوزاکی در معماری مطرح شده و در زمینه های هنری و فرهنگی مختلف مورد بحث قرار گرفته است. "ما" به شکاف/خلأ بین اشیا، افراد و رویدادها اشاره دارد که از طریق آن به هم متصل می شوند و روابط متقابل ایجاد می کنند.



بالای سطح زمین، پروژه یک نخلستان/ میدان است که یک فضای شهری عمومی را تشکیل می دهد که با مناطق پیاده، محیط ارگ، بازار و بناهای تاریخی ارتباط برقرار می کند. این میدان محل تلاقی گردهمایی‌های اجتماعی بزرگ در مقابل ارگ خواهد بود.
در مرکز میدان، "حیاط آینه‌ای" به عنوان یک فضای یادبود برای گرامیداشت یاد زندگی‌های از دست رفته در جنگ طراحی شده است. در زیر سطح زمین، پروژه یک مرکز فرهنگی است که گالری‌های هنری، سینما، تئاتر، منطقه فعالیت کودکان، کتابخانه، فروشگاه‌های فرهنگی، کافه‌ها و غیره را در خود جای داده و فضای چند منظوره پر جنب و جوش و فعال را تشکیل می‌دهد.
ایده کلیدی ایجاد مکانی است که متعلق به همه باشد؛ ایجاد فضایی عمومی که مردم از گروه‌های مختلف اجتماعی را دوباره گرد هم می‌آورد و بستری برای «همزیستی» شکل می‌دهد. همچنین، ما معتقدیم که مرکز شهر تاریخی حلب می تواند با رویکرد فرهنگی احیا شود. در مقیاس بزرگتر پروژه ما این پتانسیل را دارد که به عنوان یک مرکز فرهنگی عمل کند که همراه با ارگ، بازار، بناهای تاریخی و فضاهای باز مرکز شهر را احیا می کند.


[همزیستی]


این پروژه تغییر (تجدید) شکل یکی از مکان‌های مهم مرکز شهر حلب را به میدانی (گستره‌ای) که مردم را برای تعاملات اجتماعی و فرهنگی دوباره گرد هم می‌آورد، ارائه می کند. مفهوم طراحی یک فضای خالی شهری است که یک فضای گذار را شکل می‌دهد که در آن بازدیدکنندگان می‌توانند پیوستگی و تسلسل زمانی را از گذشته به آینده تجربه کنند.


[گذار، نازمان‌مندی]


طرح پیشنهادی یک میدان شهری و یک مرکز فرهنگی را شکل می‌دهد که گروه‌های اجتماعی مختلف را گرد هم می آورد؛ یک خلأ شهری پر از پتانسیل‌هایی برای مردم در راستای ایجاد روابط، ساختن خاطرات جمعی جدید و ایجاد مکان.
هندسه‌ی طراحی با هندسه ساختمان  سرای کبیر که قبلا در سایت قرار داشت ارتباط دارد. فضای خالی حیاط قدیمی، فضای یادبود را شکل داده است و ورودی اصلی در امتداد محور اصلی باغ است.
دیوار آینه‌ای عملکردی داخلی و خارجی دارد: خارج منعکس کننده‌ی شهر مدام در حال تغییر، ارگ و پویایی فضای عمومی پر جنب و جوش است. با گذشت زمان، روند بازسازی شهر و حرکت از ویرانی به توسعه و شکوفایی را منعکس خواهد کرد. داخل منعکس کننده بی حد و مرزی یک فضای بدون تغییر است. این حیاط ساکت و تفکرزا «فضایی نازمان‌مند» است که خاطره جنگ را در بر می گیرد. بر روی دیوارهای داخلی نام بیش از ۳۰۰۰۰۰ قربانی جنگ حلب حک خواهد شد.


[شکنندگی صلح]


شهر حلب در طول تاریخ شاهد چرخه های بسیاری از تخریب و بازسازی بوده است. در طول زمان صحنه درگیری، جنگ و بحران بوده است و هر بار به سوی آینده ای غنی تر می گذرد. معماری پیشنهادی سعی دارد بر اهمیت یادآوری این نکته تاکید کند که صلح در ذات خود شکننده است و برای بقای خود نیاز به محافظت و مراقبت دارد. دیوار آینه‌ای که دائماً تصویر شهر و مردم آن را منعکس می‌کند، پویایی و حرکت شهر را نشان می‌دهد که می‌تواند از جنگ به صلح و از ویرانی به رفاه یا برعکس باشد. در عین حال شکنندگی آینه یادآور لطافت آرامش است و مردم را به حضور در حفاظت از آن دعوت می کند.
شمایل پروژه به طور کلی چیزی جز مردم در نخلستان را نشان نمی دهد، که به طور نمادین این واقعیت را تصدیق می کند که اگرچه شهر و معماری ممکن است به طور مکرر ویران و بازسازی شوند، در نهایت، این بازتابی از نحوه‌ی همزیستی مردم با یکدیگر و محیط اطرافشان است. که تصویر و هویت شهر را می سازد.


**مقیاس شهری**
پروژه یکی از مکان‌های مهم مرکز شهر حلب را به یک میدان عمومی تبدیل می‌کند که با مناطق پیاده، قلعه، بازار و دیگر بناهای تاریخی مرتبط می‌شود.
در مقیاس منطقه‌ای به عنوان یک مرکز فرهنگی عمل می‌کند و مرکز شهر را احیا کرده و لایه‌های تاریخی مختلف را به هم متصل می‌کند.
**مقیاس انسانی**
میدان و «حیاط آینه‌ای» برای گردهمایی‌های اجتماعی بزرگ طراحی شده و در عین حال برای افراد و گروه‌های کوچک نیز قابل دسترس و صمیمی است.
فضای باغ نخل/میدان در سطح زمین امکان بازپس‌گیری فضای شهری توسط مردم و تجربه هم‌زیستی را فراهم می‌کند.
**مقیاس عملکردی/عملیاتی**
مرکز فرهنگی زیرزمین شامل گالری‌های هنری، سینماها، تئاتر، مناطق فعالیت کودکان، کتابخانه، فروشگاه‌ها و کافی‌شاپ‌ها است و فضایی چندمنظوره برای فعالیت‌های فرهنگی متنوع ایجاد می‌کند.
«دیوار آینه‌ای» دارای مقیاس خارجی و داخلی است: در بیرون با مقیاس شهری تعامل دارد و در داخل فضایی مدیتیشن و یادبود را ایجاد می‌کند.
**مقیاس زمانی**
طراحی، شکاف زمانی ناشی از جنگ را پر می‌کند و گذشته، حال و آینده را از طریق مفهوم «خلأ شهری» و «فضا-زمان» به هم پیوند می‌دهد.
امکان استمرار حافظه و تعامل اجتماعی بین نسل‌ها فراهم می‌شود.

هم‌زیستی

محوطه‌ی عمومی

عمارت سامان در مجاورت خیابان انقلاب به فاصله یک پلاک قرار دارد. خیابان انقلاب یکی از مهم‌ترین خیابان های تهران و ایران است که همراه بستر بسیاری از جریانات هنری، اجتماعی و غیره بوده است. احداث این خیابان و احداث عمارت سامان در بازه زمانی نزدیک هم بوده و مجاورت عمارت سامان با خیابان انقلاب، این عمارت را در پیوند با جریان زندگی آن قرار داده است.

از بناهای پیرامون عمارت سامان می‌توان مدرسه البرز، تالار رودکی و تئاترشهر را نام برد که به نوعی فرهنگی آموزشی محسوب می‌شوند و عمارت بنای مترو در زمره بناهای خدماتی به حساب می‌آید همچنین ساخت مدرسه البرز و عمارت سامان تقریبا همزمان است و دو عمارت فرهنگی- هنری تالار رودکی و تئاتر شهر در عصر پهلوی اول و ساختمان مترو در دهه های بعد از انقلاب ساخته شده اند.


عمارت سامان، یک بنای تاریخی با قدمتی نزدیک به 100 سال، در منطقه‌ای اعیان‌نشین از تهران قدیم احداث شده است. بر اساس بررسی‌های میدانی، مطالعات اسنادی، و تحلیل تصاویر هوایی از سال‌های 1319 و 1335، این بنا به احتمال زیاد در بازه زمانی 1300 تا 1340 ساخته شده است. این دوره، با عنوان "دوره میانی معماری معاصر ایران" شناخته می‌شود که نشان‌دهنده تأثیرات مدرنیته بر معماری ایرانی است.
ابتدا، این عمارت برای سکونت ساخته شد، اما بعدها تغییر کاربری یافته و در دهه‌های 1340 و 1350 به‌عنوان دفتر شرکت KSB، فعال در حوزه زیرساخت‌های تصفیه‌خانه‌های بزرگ و واردات تجهیزات صنعتی آلمانی، مورد استفاده قرار گرفت. در ادامه، این بنا به تملک بانک سامان درآمد. ویژگی‌های معماری بنا، مانند ساختار سه‌طبقه با طبقه پایینی نیمه‌مدفون، سقف‌های مرتفع، استفاده از بتن آرمه، و طراحی خاص اتاق مدور در طبقه میانی، توجه معماران و پژوهشگران را به خود جلب کرده است.
بررسی‌های اولیه نشان می‌دهند که این بنا احتمالاً توسط معماران خارجی (آلمانی یا ایتالیایی) طراحی شده و تأثیراتی از فرم کشتی و عرشه‌های آن در ساختار بنا دیده می‌شود. همچنین، حیاط عمارت در گذشته دارای فضای سبز و حوض بوده که اکنون با آسفالت و سقف موقت پوشیده شده است.
این عمارت نمادی از تعامل میان معماری ایرانی و تأثیرات خارجی در دوران معاصر است و بیانگر جایگاه ویژه آن در تاریخ معماری و اجتماعی تهران می‌باشد.


پس از بررسی های پتانسیل بنا، طرح معماری عمارت سامان با هدف ارائه کاربری‌های فرهنگی-پژوهشی توسعه یافت. مراحل طراحی شامل تهیه برنامه فیزیکی پروژه، تحلیل کاربری‌های مورد نیاز، بررسی گزینه‌های ارتباطات عمودی، و چیدمان فضایی عملکردها بود.
چیدمان فضاها شامل:
•	طبقه سردابه دوم: استدیو و اتاق ضبط صدا 
•	طبقه سردابه اول: شامل فضاهای عمومی مانند سالن چندمنظوره و فروشگاه آثار هنری با دسترسی مستقیم به حیاط.
•	همکف و اول: اختصاص به فضاهای نمایشی عمومی و خصوصی.
•	مخزن نگهداری آثار: در زیر حیاط با رعایت فیلترهای امنیتی و ارتباطی مناسب.
•	طبقه دوم (الحاقی): محل استقرار فضاهای اداری مدیران و کارمندان.
فضاهای تکمیلی:
•	حیاط و کافه: طراحی باغی سرسبز از جنوب به شمال با احیای حوض قدیمی، کافه‌ای در فضای باز برای تجربه‌ای آرامش‌بخش.
•	نگهبانی، سرایداری، سرویس بهداشتی عمومی و انبار: پیش‌بینی و طراحی این فضاها برای خدمات‌رسانی به مجموعه.
ویژگی‌های کلیدی فضاها:
•	راهرو شمالی: با دیوار سبز و گیاهان رونده برای ایجاد تجربه‌ای خالص و دلنشین.
•	اتاق گفتگو: یک اتاق گرد در دل بنا، مکانی برای تفکر و گفتگو با نورگیری خاص.
•	گالری ها: حفظ اصالت تاریخی بنا در کنار تأمین شرایط مناسب نور، آکوستیک، سرمایش و گرمایش برای نمایش آثار هنری.
•	فروشگاه آثار هنری: در مطبخ قدیمی با سقف آجری و طاقی و طراحی آرامش‌بخش.
•	سالن چندمنظوره: مجهز به صندلی‌های جمع‌شونده، پنل‌های آکوستیکی، و پرده‌های محافظ صوت و نور.
هدف طراحی: ایجاد محیطی منحصربه‌فرد که با حفظ اصالت تاریخی بنا، پاسخگوی نیازهای فرهنگی، پژوهشی و اجتماعی بازدیدکنندگان و کاربران باشد.




در پروژه بهسازی و مرمت عمارت سامان، از روشی نوین و متفاوت نسبت به روش‌های سنتی مقاوم‌سازی استفاده شده است. در این روش:

به جای استفاده از شناژهای بتنی و قاب‌های فلزی مرسوم، از الیاف کربنی (FRCM) و مش فایبرگلاس مقاوم در برابر قلیا (ARFM) استفاده شده است که به صورت نواری و سطحی روی دیوارهای باربر اجرا می‌شوند.

این روش به دلیل کمترین میزان مداخله فیزیکی، آسیبی به ساختار تاریخی بنا وارد نمی‌کند و با جزئیات معماری موجود هماهنگ باقی می‌ماند.

ترکیب عناصر سازه‌ای پیشنهادی با اجزای معماری در نقشه‌ها، از ناهماهنگی فضایی جلوگیری کرده و پایداری لرزه‌ای ساختمان را بدون تخریب اصالت تاریخی آن تضمین می‌کند.

این سیستم جایگزینی نوآورانه برای شیوه‌های سنگین و تهاجمی مقاوم‌سازی در بناهای تاریخی محسوب می‌شود و از نظر فنی، اقتصادی و زیبایی‌شناسی یک تحول قابل‌توجه در مرمت معماری است.

در روند مرمت و ارتقاء فنی عمارت سامان، تجهیزات و سیستم‌های جدیدی برای سازه، تأسیسات مکانیکی و برقی پیش‌بینی و اجرا شده‌اند که عبارت‌اند از:

الیاف کربن و فایبرگلاس مقاوم برای مقاوم‌سازی لرزه‌ای.

سیستم VRF برای سرمایش و گرمایش طبقات زیرزمین، و داکت‌اسپلیت‌ها برای طبقات فوقانی با هدف کاهش مزاحمت بصری و صوتی.

سیستم تهویه AirWasher با تزریق هوای تازه از بام و توزیع در طبقات با کانال‌های طراحی‌شده در جبهه غربی.

استفاده از شیرهای یک‌طرفه سوپرونت (SuperVent) برای سیستم ونت، با هدف کاهش لوله‌کشی‌های عمودی و آسیب به جداره‌ها.

تابلو برق و سیستم روشنایی جدید مطابق با الزامات بهره‌برداری فرهنگی.

کابل‌کشی جدید و تأسیسات مکانیکی هماهنگ با ساختار معماری و رایزرهای عمودی مشخص.

این تجهیزات و فناوری‌های نوین، تطبیق عملکردی بنا با نیازهای امروزی را بدون لطمه به ارزش‌های تاریخی آن فراهم کرده‌اند.

پروژه مرمت و تغییر کاربری عمارت سامان به یک مجموعه فرهنگی-پژوهشی، نمودی روشن از پاسخگویی اجتماعی در حوزه معماری و میراث فرهنگی است. این پروژه با اهداف زیر همراه است:

حفظ و باززنده‌سازی یک اثر ارزشمند از دوره گذار معماری سنتی به مدرن در تهران.

ایجاد بستری عمومی و در دسترس برای شهروندان جهت بهره‌گیری از فضاهای فرهنگی، نمایشگاهی، پژوهشی و گردهمایی.

بازآفرینی هویت محله‌ای و شهری در یکی از نواحی تاریخی تهران با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود بنا به جای تخریب و نوسازی.

ارتقای آگاهی عمومی نسبت به اهمیت بناهای تاریخی و اهمیت حفظ میراث معماری در تعامل با نیازهای امروز.

در طراحی معماری و مداخلات پیشنهادی، به مقیاس انسانی و شهری به‌صورت دقیق توجه شده است:

پروژه در محدوده شمالی بافت تاریخی تهران و در همجواری دروازه دولت واقع شده که دارای ارزش فرهنگی-مکانی ویژه‌ای است.

در بازطراحی بنا، مقیاس عملکردی فضاها بر اساس ترکیب مناسب فضاهای نمایشی، عمومی و اداری تنظیم شده تا تداوم جریان‌های حرکتی و بصری حفظ شود.

توسعه محدود طبقه دوم (الحاقی) و تغییر کاربری سردابه‌ها به گونه‌ای طراحی شده که تعادل بین اصالت معماری گذشته و نیازهای عملکردی امروز برقرار شود.

در بازسازی حیاط، مقیاس اجتماعی و تعاملی فضا مورد توجه قرار گرفته تا حیاط نه‌تنها عنصری منظرین، بلکه بستری برای تجربه‌های جمعی، گفت‌وگو و حضور فرهنگی باشد.

گالری سامان


پروژه در زمینی با مساحت ۴۶۹.۵۶ مترمربع در شهرک گلستان تهران شکل گرفته است. این زمین در دل بافت شهری نسبتاً متراکم قرار داشت و طراحی در آن نیازمند سازماندهی دقیق فضاها بود. ورودی در محوریت سایت تعریف شده و سازماندهی کلی واحدها بر اساس شرق و غرب زمین صورت گرفته است. نمای آجری و کرکره‌های چوبی بنا، بافتی ساده اما ریشه‌دار در معماری ایرانی را یادآور می‌شوند.


معمولا در بيشتر طرح‌هايی که به زمينی با اين مساحت اختصاص داده می‌شود، دسترسی از يک طرف ساختمان و هر واحد در يک طبقه  قرار دارد. در اينجا همانگونه که در دياگرام‌ها ديده می‌شود ورودی در محوريت زمين  قرار دارد و دو واحد پسرها در غرب و شرق زمين قرار گرفته‌اند. واحد دوبلکس مادر و پدر در طبقه دوم و سوم دور يک فضای اصلی مرکزی با گنبد آجری که نور غير مستقيم از آن می‌تابد ساخته شده است. فضاهای همجوار اين فضای اصلی در هم باز می‌شوند. 
طبقه سوم  دور فضای گنبدی را  يک راهرو، دو اتاق خواب و يک اتاق کار تشکيل می‌دهند. اتاق کار از جنوب به يک ايوان و از شمال به فضای گنبدی باز می‌شود. برای تمام فضاها نور طبيعی ايجاد شده است. در زيرزمين، يک شکاف در سقف، فضای استخر را با نوری ملايم پر می‌کند. 
در اتاقِ گنبد و کتابخانه، ايوان و دستشويی، فضا و نور آرامش را ايجاد می‌کنند. نور، فضا و چيدمان فضايی می‌توانند سبب ايجاد همزيستی بهتری شوند.



طراحی از همزيستی و در آغوش گرفتن سه فضا با هم در مقطع الهام گرفته شده است. خانه در منطقه‌ی ۲۲ در کوچه‌ای واقع شده که هر قطعه زمین برای خود شخصیتی خاص دارد و خودنمایی می کند. در مقابل اين خانه از بيرون ساده با نمای آجری و کرکره‌های چوبی ، نمايش دهنده يک خانه برای فاميلی ريشه‌دار است.
در درون خانه، سه حجم درگير يکديگر می‌شوند. دو دوبلکس برای دو پسر و يک دوبلکس برای مادر و پدر. در ورودی خانه يک حوض کوچک به شما خوش‌آمد می‌گويد و از دو طرف وارد خانه‌های پسرها می‌شويد که از همکف به طبقه اول خود را به سمت بالا می‌کشند و يک اتاق خواب در همکف و يک اتاق خواب در طبقه اول دارند. تلاش در طراحی اين بوده که دو دوبلکس برای پسرها دسترسی به دوبلکس مادر و پدر را از درون خودشان داشته باشند که اين موضوع با تعبيه دو در داخل هر کدام از واحدها به سمت دوبلکس پدر و مادر ميسر شده است. 



کارفرما، محمدرضا کارگر، خواستار خانه‌ای برای دو نسل بود: والدین و دو پسر. چالش اصلی، ایجاد تعادل بین استقلال هر واحد و در عین حال پیوند خانوادگی بود. در بسیاری از زمین‌های مشابه، واحدها به صورت جداگانه و در هر طبقه طراحی می‌شوند؛ اما در این پروژه طراحان کوشیدند با ایجاد ارتباط‌های درونی، حس «یک خانه» را برای کل مجموعه زنده نگه دارند



•	گنبد آجری با نور غیرمستقیم به‌عنوان فضای مرکزی.
•	کرکره‌های چوبی متحرک که امکان کنترل نور و تهویه را فراهم می‌کنند.
•	شکاف سقفی در زیرزمین که نور طبیعی را به استخر می‌رساند.
•	ترکیب متریال‌های آجری، چوبی و کاشی فیروزه‌ای برای خلق تجربه‌ای معاصر با ریشه‌های سنتی


این پروژه نمونه‌ای از تلاش برای بازتعریف خانه‌های چندنسلی در بافت شهری معاصر ایران است. طراحی، ارزش‌های همزیستی، احترام به استقلال فردی و در عین حال پیوند خانوادگی را ترویج می‌دهد. استفاده از متریال‌های بومی چون آجر و چوب، ضمن یادآوری معماری سنتی ایران، الگویی برای بازگشت به ریشه‌ها در معماری مسکونی معاصر ارائه می‌کند

•	مقیاس شهری: حجم آجری ساده و فروتن در بافت شهرک گلستان که هویت محلی را تقویت می‌کند.
•	مقیاس معماری: سازماندهی سه دوبلکس حول فضای مرکزی گنبددار.
•	مقیاس جزئیات: طراحی کرکره‌های چوبی، کاشی‌کاری فیروزه‌ای و جزئیات نوری برای ایجاد تجربه‌ای انسانی و گرم.


یک خانه، دو نسل، سه واحد

موزه گلستان با توجه به اهمیت تاریخی و فرهنگی منطقه‌ی گلستان و میراث عظیم تاریخی این منطقه به عنوان موزه‌ی استانی در شهر گنبد کاووس ساخته می‌شود و شامل بخش‌های کامل یک موزه با بالاترین استاندارد است که برای نگهداری و حفاظت، مرمت آثار، مطالعه و پژوهش در آثار و نمایش و معرفی آن به مخاطبان نقش محوری و مرکزی در بخش مهمی از سرزمین تاریخی ایران ایفا خواهد کرد. تعریف این پروژه در شهر گنبد کاووس تأثیر بسزایی در رشد گردشگری این شهر و سایر شهرهای منطقه در مقیاس کشوری و جهانی خواهد داشت و از این رو ارتباط موزه با شهر و سایت نقش مهمی در طراحی آن ایفا می‌کند. 
ساختمان موزه با زیربنای ۷۶۰۰ متر مربع در زمینی به مساحت دو هکتار در مجاورت پارک پنج هکتاری داریوش طراحی شده است. سطح اشغال ساختمان در حدود ۴۵۰۰ متر مربع است و محوطه موزه مساحتی بیش از ۱۵ هزار متر مربع را شامل می‌شود که بخش زیادی از آن دارای پوشش گیاهی از درختان مختلف بخصوص درختان کاج الدار است. مساحت قابل توجه و مجاورت و ارتباط مستقیم سایت با یک پارک شهری، اهمیت زیادی به طراحی منظر این مجموعه داده است. طراحی محوطه ساختمان موزه با کاربری عمومی و فرهنگی، همچنین به این سبب موضوع مهمی در طراحی چنین مجموعه ای محسوب می‌شود که منظر و فضای باز در تقویت و تعریف ارتباط مخاطبان با مجموعه نقش بسزایی خواهد داشت. در حقیقت محوطه موزه بخش جدانشدنی از ساختمان موزه بوده و کلیت ساختمان و محوطه است که به عنوان یک مجموعه واحد ارتباط موزه با شهر و با مخاطب را تعریف می کند. رويکرد حاکم بر طراحی موزه گلستان، تلقی فضای باز به عنوان امتداد ساختمان موزه و سعی در تلفيق حداکثری معماری و منظر در مجموعه است.



بخش مخزن با توجه به حجم بالای آثار تاریخی مکشوف در منطقه و ارزش و عظمت گنجینه‌ی استان و نبود مخازن استاندارد و کافی در سطح استان به درخواست اداره‌ی موزه‌های میراث فرهنگی با مساحت قابل توجه ۱۷۰۰ مترمربع طراحی شده است که شامل مخازن نگهداری اشیاء و بخش های مرمت، قرنطینه، آزمایشگاه و بخش پژوهشی است. بخش اداری با ورودی جداگانه در بخش جنوب شرقی سایت و در ارتباط با پارکینگ کارکنان و بارانداز مخازن طراحی شده است. تنها بخش موزه که بیش از یک طبقه ارتفاع دارد بخش مخازن و اداری است که در سه طبقه طراحی شده است.
امکان تجربه باغ از درون ساختمان از طریق فضای بيرونی کافی‌شاپ فراهم شده است که تراس بزرگی است که در مقابل تجمع درختان کاج سربرافراشته موجود در سايت گشوده شده است. تاريخ منطقه گرگان با جغرافيای ويژه آن، دشت ترکمن صحرا و جنگل هیرکانی گلستان ارتباط ناگسستنی دارد و توجه به ويژگی‌های جغرافيايی منطقه که دارای ارزش ملی و جهانی است در شناساندن آن به مخاطبان نقش مهمی می‌تواند ايفا کند. بر این اساس در طراحی فضای سبز موزه گلستان ارجحيت در استفاده از درختان بومی منطقه گلستان بوده و سعی شده است حتی‌الامکان با به کارگيری اين درختان ظرفيت هايی برای شناساندن طبيعت و اکوسيستم منطقه به مخاطبان ايجاد شود. بديهی است که محدوديت‌های اقليمی و اجرايی از جمله ارتفاع سايت از سطح دريا، بالا بودن سطح آب‌های زيرزمينی در سايت و وجود درختان غير بومی در زمين و غيره، انتخاب درختان را با محدوديت‌هايی مواجه می‌کند ولیکن در نهايت با اين رويکرد و با در نظر گرفتن تمامی الزامات طراحی فضای سبز، گونه‌های گياهی مناسب و سازگار انتخاب شده و در طراحی باغ مورد استفاده قرار گرفته‌اند. 



یکی از منابع الهام طراحی معماری موزه، نحوه‌ی شکل گیری و تقسیم‌بندی فضا در خانه‌های روستایی گرگان بوده است. ساختمان موزه دارای چهار بخش اصلی شامل فضاهای عمومی، نمایشی، اداری و مخازن است. بخش عمومی شامل سالن اجتماعات و کافی شاپ به گونه‌ای طراحی شده که در زمان بسته بودن بخش های نمایشی موزه قابل دسترسی و استفاده باشد. فضاهای اصلی و گالری‌ها حول فضای مرکزی حیاط به صورت فرم هایی مشخص شکل گرفته‌اند. فرم ساختمان در لبه‌ی بيرونی آن با فرورفتگی‌هايی امکان نفوذ فضای سبز به جداره ساختمان را فراهم کرده و به اين ترتيب محوطه و بنا در هم تنيده شده‌اند. در عين حال فضای سبز از طريق پاسيوهايی در نقاط مختلف ساختمان به داخل بنا نفوذ کرده است. 
بخش نمایش شامل پنج گالری است که  دوره‌های تاریخی منطقه‌ی گرگان را معرفی می‌کند. این گالری‌ها عبارتند از : «چهار اقلیم و افسانه‌ها»، «سکونت گاه‌های کهن و شهر تاریخی جرجان» «دیوار گرگان و خاموشی جرجان» «استرآباد، راه و مهاجرت» و «رنگین کمان اقوام و گلستان امروز». 



ایده اصلی در طراحی سایت ایجاد گشودگی‌هايی در ميان فضای سبز است که توسط مسيرهای تعريف شده با يکديگر ارتباط پيدا می کنند. شکل‌گيری و جانمايی اين کانون‌های فضايی بر اساس پراکنش و تراکم درختان موجود صورت گرفته است. ساختمان موزه در جایی از سایت که کمترین تراکم درختان را دارد جانمایی شده است. گشودگی اصلی در سایت، یک فرم دايره‌ای است که حياط مرکزی موزه را شکل می‌دهد. ساختمان موزه در یک طبقه حول این حیاط شکل گرفته است. این فرم دایره‌ای که یک فضای خالی را در میان پروژه تعریف می‌کند، قلب فضای معماری و منظر است که ورودی موزه در میان آن قرار دارد. در حیاط ورودی یک دیوار آجری به ارتفاع ده متر از آجرهای باقیمانده از دیوار تاریخی جرجان ساخته خواهد شد که به عنوان شیء اصلی موزه در فضای ورودی و قابل دسترسی و بازدید آزادانه برای عموم مردم خواهد بود. گالری مرتبط با بخش تاریخی دیوار جرجان نیز در امتداد این دیوار شکل گرفته است. 
ایده‌ی ساخت این دیوار نمادین و جمع آوری آجرهای تاریخی بر بهره‌گیری از مشارکت مردمی در پروسه‌ی ساخت تأکید دارد که در افزایش حس تعلق مردم و بازشناسی ارزش‌های تاریخی منطقه تأثیرگذار خواهد بود.



حیاط مرکزی دایره‌ای که به عنوان قلب طراحی موزه عمل می‌کند.
دیوار آجری نمادین ۱۰ متری ساخته شده از آجرهای تاریخی دیوار جرجان، برجسته‌سازی میراث فرهنگی.
ادغام فضای سبز با ساختمان از طریق پاسیوها و فرورفتگی‌ها، ایجاد تجربه یکپارچه داخلی-خارجی.
تراس بزرگ کافی‌شاپ مشرف به درختان بومی کاج، ارتباط بازدیدکنندگان با طبیعت را تقویت می‌کند.
بخش تخصصی مخازن و نگهداری شامل فضاهای مرمت، قرنطینه، آزمایشگاه و تحقیق، حفاظت صحیح از گنجینه‌های منطقه را تضمین می‌کند.

موزه گلستان مسئولیت اجتماعی و پایداری فرهنگی را به نمایش می‌گذارد: مشارکت مردم در ساخت دیوار نمادین برای تقویت آگاهی فرهنگی، حفظ و مرمت آثار تاریخی، استفاده از درختان بومی برای آموزش بازدیدکنندگان درباره اکوسیستم منطقه، و ایجاد فضاهای باز قابل دسترس برای تعامل فرهنگی و آموزشی.

موزه بزرگ گلستان با توجه دقیق به مقیاس طراحی شده است تا هماهنگی مناسبی با محیط اطراف ایجاد کند. ساختمان موزه ۷۶۰۰ متر مربع روی زمینی به مساحت ۲ هکتار قرار دارد و مساحت کل موزه، شامل باغ‌ها و فضاهای باز، بیش از ۱۵۰۰۰ متر مربع است. سطح اشغال ساختمان امکان ایجاد فضاهای سبز فراوانی را فراهم می‌کند که به‌طور یکپارچه با معماری ترکیب شده‌اند. موزه در کنار پارک ۵ هکتاری داریوش قرار دارد و سایت فرهنگی را به شهر متصل می‌کند. بخش مخازن و نگهداری به مساحت ۱۷۰۰ متر مربع در ۳ طبقه فضای کافی برای نگهداری و مطالعه ایمن مجموعه غنی آثار تاریخی منطقه فراهم می‌آورد.

موزه‌ی گلستان

طراحی مجموعه مسکونی انجیر در زمینی غیرتفکیکی به مساحت ۲۴٬۳۳۹ متر مربع و در فاصله ۳۵۰ متری از ساحل شمالی جزیره ابوموسی واقع شده است. سطح اشغال کل زمین سایت ۲۲ درصد از مساحت آن، تراکم ساختمانی ۸۰ درصد از مساحت سایت و ۴۰ درصد از سایت به فضاهای باز و بینابینی اختصاص یافته است. این طرح با نگاهی کل نگر به جنبه‌های اقلیمی، اکولوژیکی، اقتصادی و فرهنگی و الهام از مفاهیم الگوی چهارباغ، نه تنها به دنبال نمایش فیزیکی زیبایی و هماهنگی معماری و شهرسازی، بلکه به عنوان نمادی از ارتباط بین عناصر طبیعت و معنویت در سبک زندگی است.

یکی از چالش‌های اصلی این پروژه، هماهنگی معیارهای طراحی خانه‌ها با اقلیم منطقه و الزامات مسابقه بود. از دیگر موارد مهم، نحوه‌ی جانمایی ساختمان‌ها و مسیرهای دسترسی بود تا جریان هوا به‌درستی در سراسر سایت حرکت کند و نسیم دریا به سمت ساحل موجب جلوگیری از تجمع رطوبت شود. همچنین، تأمین پارکینگ مورد نیاز پروژه، تأمین آب برای ساکنین و فضای سبز، بهره‌گیری از انرژی خورشیدی و جانمایی بهینه صفحات فتوولتائیک برای تأمین بخشی از برق مصرفی از دیگر چالش‌های طراحی به‌شمار می‌رفت. علاوه بر این، انتخاب گونه‌های گیاهی سازگار با اقلیم جزیره و کم‌نیاز به آب به منظور حفظ پایداری محیطی و کاهش مصرف منابع طبیعی، از موضوعات کلیدی در طراحی محوطه پروژه بود.

این طرح با نگاهی کل‌نگر به جنبه‌های اقلیمی، اکولوژیکی، اقتصادی و فرهنگی و با الهام از مفاهیم الگوی چهارباغ ایرانی، صرفاً به نمایش زیبایی فیزیکی و هماهنگی در معماری و شهرسازی نمی‌پردازد، بلکه به عنوان نمادی از پیوند میان طبیعت، انسان و معنویت در سبک زندگی معاصر عمل می‌کند.

فرآیند طراحی این پروژه بر پایه‌ی الهام از الگوی چهارباغ ایرانی و رویکردی کل‌نگر نسبت به اقلیم، بوم، فرهنگ و اقتصاد محلی شکل گرفته است. سازماندهی فضاها به گونه‌ای است که تعامل میان انسان و طبیعت را تقویت کند و از مفاهیم بومی همچون سایه، حیاط، و فضاهای بینابینی برای ایجاد تعادل میان درون و بیرون بهره می‌گیرد. در این مسیر، پایداری محیطی و بهره‌گیری از مصالح و فناوری‌های بومی‌سازی‌شده به‌عنوان عناصر اصلی تفکر طراحی در نظر گرفته شده‌اند.

در این پروژه، مفهوم نوینی از سکونت در جزیره معرفی شده است که با تکیه بر سیستم سازماندهی فضایی چهارباغ و بهره‌گیری از سازه‌های پیش‌ساخته سبک و قابل بازگشت به طبیعت شکل گرفته است. این روش، ضمن کاهش زمان ساخت و اثرات مخرب زیست‌محیطی، امکان انعطاف‌پذیری در ترکیب واحدهای مسکونی و بهینه‌سازی تهویه طبیعی و مصرف انرژی را فراهم می‌کند. استفاده از چرخه آب خاکستری، جمع‌آوری آب‌های سطحی و طراحی بر پایه‌ی پتانسیل اقلیمی باد و آفتاب نیز بخشی از سیستم نوین پایداری در این طرح به‌شمار می‌آید.

در این پروژه، عناصر و ابزارهای جدیدی به کار گرفته شده‌اند که هم‌زمان با حفظ هویت بومی، کیفیت زیست محیطی و فضایی را ارتقا می‌دهند. از جمله می‌توان به به‌کارگیری سازه‌های پیش‌ساخته سبک با قابلیت بازگشت به طبیعت، جداره‌های ضد رطوبت با ضریب انتقال حرارتی کنترل‌شده برای اقلیم جزیره، و صفحات فتوولتائیک جهت تولید انرژی خورشیدی اشاره کرد. همچنین، استفاده از پوشش‌های حصیری متحرک در بازارچه فصلی و طراحی فضاهای بینابینی سایه‌دار از دیگر ابزارهای نوینی است که در راستای افزایش آسایش حرارتی و پایداری زیست‌اقلیمی در طرح به کار گرفته شده‌اند.

طراحی پوشش گیاهی محوطه این پروژه با اختصاص بیش از ۳۰ درصد از مساحت کل سایت به فضاهای باز، بینابینی، عمومی و اشتراکی، بر مبنای کاشت و نگهداری گونه‌های گیاهی بومی و سازگار با اقلیم جزیره از جمله انجیر، نخل، چریش، مشک، بادام و تکوما شکل گرفته است. این طرح با بهره‌گیری از قابلیت دستگاه‌های آب‌شیرین‌کن موجود، جمع‌آوری آب‌های سطحی در فصول سرد و طراحی چرخه آب خاکستری، به ایجاد رویکردی پایدار در مصرف منابع طبیعی و ترویج فرهنگ صرفه‌جویی در میان ساکنان می‌پردازد. در راستای ایجاد پویایی و حس تعلق در فضا و تأمین فضاهای عمومی مطابق با مدارک مسابقه، طراحی بازارچه‌ای فصلی با پوشش حصیری متحرک در امتداد محور اصلی چهارباغ و سکوی نظرگاهی در انتهای آن برای بهره‌مندی از مناظر طبیعی منطقه پیش‌بینی شده است.

این پروژه با رویکردی اجتماعی، بر بهبود کیفیت زندگی و ارتقای فرهنگ زیست‌محیطی ساکنان جزیره تأکید دارد. طراحی فضاهای باز اشتراکی، مسیرهای پیاده‌روی، و بازارچه‌ی فصلی، بستری برای تعامل اجتماعی، آموزش جمعی و ترویج رفتارهای مسئولانه در برابر طبیعت فراهم می‌کند. استفاده از منابع پایدار، مدیریت آب، و توجه به اقلیم محلی نه‌تنها بخشی از معماری پایدار است، بلکه به‌عنوان ابزاری فرهنگی برای ارتقای آگاهی و سبک زندگی جامعه محلی در نظر گرفته شده است.

در این پروژه، مقیاس طراحی بر پایه‌ی تعادل میان ابعاد انسانی، اقلیم جزیره و ساختار کلی سایت تعریف شده است. سازماندهی فضاها به‌گونه‌ای است که رابطه‌ی مقیاس میان واحدهای مسکونی، فضاهای باز و محور اصلی چهارباغ حفظ شود و در عین حال، ادراک فضایی ساکنان در هر سطح—from فضاهای خصوصی تا فضاهای عمومی—به‌صورت طبیعی و تدریجی شکل گیرد. این رویکرد، مقیاسی انسانی و در عین حال اقلیمی را دنبال می‌کند که به هماهنگی میان زندگی فردی، جمعی و محیط طبیعی منجر می‌شود.

مشاور بوم شناسی و گیاه شناسی

مشاورین شهرسازی

شهرک مسکونی انجیر

محل فرضی پروژه در منطقهٔ کاشان و خارج از بافت شهری قرار دارد. ارتفاع زمین حدود ۱۰۰۰ متر از سطح دریاست.
در لبهٔ کویر واقع شده و این ویلا از طریق چشم‌اندازهای پانورامیک با طبیعت ارتباط برقرار می‌کند؛ جایی که گذر زمان با ریتم خودِ طبیعت تجربه می‌شود: افق‌های کشیده، خشکی، سکوت، آفتاب سوزان؛ سایه‌های عمیق و نور سفیدِ عاجی.
چالش اصلی، حفظ دمای داخلی در کنار تأمین جریان هوا در سراسر ساختمان است؛ با توجه به نیاز به عایق‌کاری مناسب در برابر دماهای شدید و متغیر.

«ویلا در کویر» نمونه‌ای اولیه از یک ویلا در کویرهای ایران است.
بخش بزرگی از فلات ایران دارای اقلیم خشک است. بسیاری از مناطق در این چشم‌اندازها بر اساس روش‌های ارزیابی محیط‌زیستی امروز، غیرقابل‌سکونت به نظر می‌رسند؛ اما تاریخ تمدن در این نواحی به هزاران سال پیش بازمی‌گردد. در طول تاریخ، ایرانیان به چالش‌های طراحی پایدار در اقلیم‌های متنوع ایران با ارائه انواع مختلف معماری پاسخ داده‌اند؛ معماری‌ای که در این سرزمین در گذر زمان تکامل یافته است. در کویر، این پاسخ‌ها عمدتاً در قالب معماری درون‌گرا با حیاط‌های مرکزی متجلی شده‌اند.
«ویلا در کویر» با زبانی ساده و مدرن به چالش‌های سکونت در کویر پاسخ می‌دهد و همچون یک ارگانیسم زنده، خود را با محیط اطراف سازگار می‌کند.

یک حجم مکعب‌مانند، نمای بیرونی طرح را شکل می‌دهد؛ جایی که لایه‌های متحدالمرکزِ مصالح، دیوارها را متناسب با موقعیتشان نسبت به خورشید عایق‌کاری می‌کنند. این ایدهٔ لایه‌گذاری در پوستهٔ خارجی، به صورت «خانه‌ای شیشه‌ای در دل یک پوستهٔ گِلی» تجلی می‌یابد.
در نماهای شرقی، جنوبی و غربی، دیوار بیرونی از خاک کوبیده ساخته شده و با بازشوهای کوچک و متغیر سوراخ شده است. لایهٔ میانی یک راهروی سرپوشیده است و دیوار داخلی از لوورهای شیشه‌ای متحرک تشکیل شده است.
دیوار شمالی با بازشوهای بزرگ شیشه‌ای قاب‌بندی شده است.

ساختمان روی محور شمالی–جنوبی نشسته و می‌تواند طوری تنظیم شود که از جریان باد شرقی–غربی بیشترین استفاده را ببرد، در حالی که از ورود مستقیم نور خورشید به داخل جلوگیری می‌کند.
همان‌طور که یک چادر کوچ‌نشین از موی بز بافته می‌شود، دیوارهای گِلی نیز اجازه می‌دهند نور از میان روزنه‌های کوچک عبور کرده و فضای تاریک را با ستون‌های نور روشن کنند؛ جایی که می‌توان رقص ذرات را در آن دید.
باد گرم کویری پس از عبور از این بازشوها به بخش‌های سایه‌دار می‌رسد، خنک می‌شود و سپس از میان لوورهای شیشه‌ایِ متحرک به داخل کشیده می‌شود.
تهویه از هر دو دیوار شرقی و غربی که دارای روزنه‌اند ایجاد می‌شود و هوا را از میان راهرویی که عبور می‌کند به سمت حیاط مرکزی و سپس بیرون هدایت می‌کند؛ جایی که بر اثر حضور گیاهان، خنک‌تر شده است.
فضای مرکزی بنا با سقف منحنی و پلان باز خود، غرق در نوری است که از حیاط مرکزی وارد می‌شود.
سه بازشو اصلی، چشم‌اندازهای وسیع و ممتدی را قاب می‌کنند: ایوان جنوبی، پنجره پیش‌آمده ورودیِ شمالی که رو به حیاط شمالی دارد، و نورگیر حیاط مرکزی که رو به آسمان باز می‌شود.

**پوسته‌ی لایه‌ای (Layered Skin):** در جداره‌ی جنوبی ساختمان، لایه‌های متوالی شامل پوسته‌ی گِلی و پوسته‌ی شیشه‌ای به‌کار گرفته شده‌اند تا عایق‌کاری حرارتی و کنترل تابش خورشید بهینه شود. این سیستم، خانه را همچون یک ارگانیسم زنده قادر می‌سازد تا با محیط سخت کویر سازگار شود. در جبهه‌ی شمالی به دلیل نبود تابش مستقیم، امکان ایجاد گشودگی‌های وسیع‌تر فراهم شده و اختلاف دمای ناشی از سایه و آفتاب، جریان طبیعی هوا (circulation) را تسهیل می‌کند.

**ترکیب آب و باد:** با هدایت باد گرم از میان فضاهای سایه‌دار و عبور آن بر سطح کانال آب، فرآیند خنک‌سازی طبیعی شکل می‌گیرد. این راهکار سنتی و کم‌مصرف جایگزینی پایدار برای سیستم‌های مکانیکی پرانرژی است.

**نورپردازی طبیعی از روزنه‌ها: **همانند چادرهای عشایری، دیوارهای گِلی با روزنه‌های کوچک طراحی شده‌اند تا نور به صورت کنترل‌شده وارد شود. این روزنه‌ها فضایی شاعرانه از بازی نور و سایه پدید می‌آورند و کیفیت فضایی خاصی ایجاد می‌کنند.

**معماری انطباقی: **حجم مکعبی مدرن پروژه با عناصر سنتی همچون ایوان، حیاط مرکزی و دیوارهای ضخیم ترکیب شده است. این ادغام، معماری‌ای را رقم می‌زند که همزمان معاصر، بومی و پایدار است.

در طراحی «ویلا در کویر»، مسئولیت‌پذیری اجتماعی به عنوان یکی از جنبه‌های بنیادی پروژه مورد توجه قرار گرفته است. این رویکرد در احترام به اقلیم کویری و بستر طبیعی، بهینه‌سازی نور طبیعی و تهویه، و کاهش مصرف انرژی بازتاب یافته است.
علاوه بر این، الهام‌گیری از عناصر معماری بومی مانند ایوان و حیاط مرکزی، نه‌تنها پلی فرهنگی میان گذشته و حال ایجاد می‌کند، بلکه نشان‌دهنده تعهدی به حفظ هویت محلی و ارتقای کیفیت زندگی در هماهنگی با محیط پیرامون است.

ویلای کویری

## نور، زندگی و روح خورشید

در دل این اثر، گفت‌وگویی میان نور و خاطره جریان دارد.
«خورشید خانم» تنها یک تصویر نیست؛
نمادی‌ست از زندگی، گرما و زایش دوباره.
الهام‌گرفته از حضور جاودانه‌ی خورشید در هنر و اسطوره‌های ایرانی،
این اثر بازتاب همان نگاهی است که فیروز فیروز همواره در معماری‌اش دنبال می‌کند:
معماری به‌مثابه‌ی همزیستی؛
آفریدن با محبت، و بازگرداندن زیبایی به زمین.

## هم‌نشینیِ هنرها

برای فیروز فیروز، معماری هیچ‌گاه یک «کار فردی» نیست.
هر پروژه عرصه‌ای‌ست برای هم‌نشینی هنرها و روایت‌ها.
طرح اولیه‌ی «خورشید خانم» با قلم خانم نورمیان منوچهری شکل گرفت—
تصویری که از کاغذ آغاز شد و بعدها بر کاشی جان گرفت.
سپس بهاره خمیری، با همراهی خودِ هنرمند،
هر خط و هر رنگ را با دقت و عشق روی کاشی نشاند؛
ادای دینی به هنر دست، و پلی میان نقاشی و معماری.

## تکنیک و فرآیند؛ لایه‌لایه تا رسیدن به نور

این کاشیکاری در چند مرحله شکل گرفت:
نقاشی لایه‌به‌لایه،
لعاب‌گذاری در چند نوبت،
و پخت در کوره که هر بار، رنگ‌ها را عمیق‌تر و زنده‌تر کرد.
سطح کاشی‌ها آمیزه‌ای‌ست از دقت تکنیک و سرزندگی نقاشی،
جایی که بافت، نور و حرکت در یک سطح جمع می‌شوند.

## ادغام در فضا؛ جایی که آب، نور و کاشی یکی می‌شوند

پس از نصب، اثر در کنار استخر به‌گونه‌ای قرار گرفت
که تصویر «خورشید خانم» در آب منعکس شود—
گویی خورشید در دل آب دوباره طلوع می‌کند.
سایه‌روشن‌ها، کاشی‌های فیروزه‌ای حوض،
و قامت سروها در تصویر،
همه در یک هارمونی آرام کنار هم ایستاده‌اند.
اینجا، معماری میزبان هنر نیست؛
خود به اثری هنری تبدیل می‌شود.

## فلسفه: هنرِ همزیستی

برای فیروز فیروز، هنر و معماری دو زبانِ یک حقیقت‌اند:
حقیقتِ اتصال.
«خورشید خانم» یادآور این است که
زیبایی زمانی زاده می‌شود که هنرها به هم گوش بسپارند—
زمانی که معماری، نقاشی را در آغوش می‌گیرد،
و دستِ هنرمند با روح فضا یکی می‌شود.
این اثر یک تزیین نیست؛
تجلیِ همزیستی است—
میان خورشید و سایه،
میان آب و دیوار،
میان هنر و زندگی.

طراح معمار

نقاش

هنرمند سرامیک

خورشید خانم

## فلسفه‌ی مواجهه با بنا


برای شناخت شهر، باید وارد پس‌کوچه‌هایش شد و بناها را نه فقط با چشم،
بلکه با خاطره، نور و ماده لمس کرد.
خانه‌ی قدیمی اعتماد نیز برای ما چنین بود؛
بنایی که در نگاه اول، خود مسیر طراحی را زمزمه می‌کرد:
نیاز به تخریب نداشت، نیاز به گوش‌سپردن داشت.

در این پروژه، رویکرد اصلی نه «ساختن» بلکه «بازخوانی» بود —
طراحی برای طراحی نکردن؛
حفظ اصالت، بازنگری عملکرد و احترام به تاریخ بنا.

## نگاه به گذشته

ساختمان دهه‌چهل، شخصیت و هویتی مستقل داشت.
سرو پنجاه‌ساله‌اش، پیچ‌های گلیسین و انار پای‌دیوار ،
نه المان‌هایی تزئینی، بلکه بخشی از حافظه‌ی معماری بودند.
وظیفه‌ی ما حفظ همین هویت بود:
نه بازآفرینی گذشته، بلکه ادامه دادن نفس آن.

بنابراین پروژه در مسیر حداقل‌مداخله شکل گرفت:
بازسازی بدون حذف تاریخ،
تغییر بدون پاک‌کردن لایه‌های پیشین.

## مقاوم‌سازی و ملاحظات اجرایی



در مرحله‌ی فنی، سازه‌ی موجود قابل سکونت بود اما برای کاربری جدید کافی نبود.
به‌منظور تقویت و پایداری بلندمدت،
۳ دیوار برشی و ۷ شمع اجرا شد.
برای ایجاد عمق فضایی و امکان نمایش بهتر آثار،
دیوارهایی حذف و سیر حرکتی بازتر شد.

این بخش از پروژه نشان داد که چگونه معماری می‌تواند
میان امنیت سازه و آزادی دیداری توازن ایجاد کند.

## دسترسی و ارتباط با بافت



پروژه دارای دو ورودی است؛ هرکدام با روایتی متفاوت:

🔹 ورودی اصلی — خیابان شیرودی
سنگ تراورتن، قامت سرو کهن‌سال،
پنجره‌ای که تنها منظر بنا را نگه داشت و حافظ گفت‌وگو با شهر شد.

🔹 ورودی دوم — کوچه جمال
نمای آجری ابلق که بارها در بافت تکرار شده،
احترام به اصالت محله و خوانش آرام گذشته.

این دو ورودی، دو لحن‌اند در یک روایت.

## تبدیل خانه به گالری — نور، مسیر و مکث



تغییر کاربری از مسکونی به گالری یعنی تبدیل فضا به سکوت.
برای کنترل تمرکز، تمامی پنجره‌ها بسته شد
جز مسیری که به سرو می‌رسید —
یک قاب انتخاب‌شده، یک دعوت به تأمل.

در نتیجه، نور هدایت‌شده تبدیل شد به ابزار نمایش،
و حرکت در فضا ریتمی معمارانه پیدا کرد.

## نقش گیاه و حضور طبیعت در پروژه



حیاط همچون خود بنا، سال‌خورده اما زنده بود.
گیاهان رونده، یاس‌ها و گلیسین‌ها حافظان نما بودند.
برای سرعت‌بخشیدن به سبزشدگی، یاس هلندی اضافه شد
تا حیاط و نما همچنان گفت‌وگوی خود را ادامه دهند.

اینجا Nature نه «زینت»، بلکه هم‌نفس معماری است.

## سادگی، اصالت، تداوم


در پایان، تصمیم ما ساده بود:
بنا باید همان که بود بماند — بی‌حاشیه، صادق، پابرجا.
را‌ه‌پله و نرده‌های قدیمی، آجر ابلق، تراورتن، سرو و انار…
همه ماندند تا خانه داستانش را در لباسی تازه روایت کند.

این پروژه تلاشی بود نه برای تغییر چهره‌ی ساختمان،
بلکه برای ادامه‌دادن زندگی آن.