پلاک ۲۳
۱۳۹۸
- محل
- تهران
- کارفرما
- گروه ساختمانی صفی
- مساحت (مترمربع)
- ۴٬۹۴۸
- نوع
- مسکونی
- وضعیت
- تکمیلشده
پلاک ۲۳
2020
- محل
- تهران
- کارفرما
- گروه ساختمانی صفی
- مساحت (مترمربع)
- ۴٬۹۴۸
- نوع
- مسکونی
- وضعیت
- تکمیلشده
ساختمان پلاک ۲۳ آپارتمانی است در منطقهی محمودیهی تهران که در سال ۱۳۹۴ طراحی شده و کار ساخت آن در ۱۳۹۸ به پایان رسیده است. حجم کلی بنا -که همان مکعب رایج در تیپولوژی آپارتمانهای تهران است- حجمیست آجری که در اینجا با خطوط نرم در نما و سطوح خمیده در کنجها گفتگویی متفاوت با شهر برقرار میکند.
ایدهی معمارانه در اینجا فراتر از یک ایدهی واحد مبتنی بر فرم یا عملکرد است. در حقیقت، مجموعهای از ایدهها بر پایهی بینشی برگرفته از توجه به ویژگیهای فرهنگ و هنر ایران است که برای ایجاد یک معماری انسانی به کار گرفته شده است. ویژگیهایی که از تلفیق رنگ و مصالح، نور و سایه، ارتباط فضایی، همآهنگی، تناسب و اصول همزیستی انسان با طبیعت حاصل می شود : آجر، رنگ فیروزهای، گیاه، سنگ، کاشی، نقشمایه، رنگ، حرکت، فضا، حس، سکون، تماشا، درون، بیرون، سکوت، آسمان، نور، سایه، خلوص... و اینکه چطور از همنشینی این واژهها زبانی معمارانه برای خلق فضای زندگی ایجاد می شود.
طراحی پروژه پلاک ۲۳ با مجموعهای پیچیده از انتظارات همراه بود: ارائه یک ساختمان مسکونی لوکس که در عین حال پاسخی به فضای پرآشوب و ناپایدار شهری تهران باشد. هرچند پروژه بهعنوان توسعهای خصوصی تعریف شده بود، اما بهطور ضمنی از آن انتظار میرفت با شهر ارتباط برقرار کرده، به خیابان معنا ببخشد و بازتابی از هویت جمعی باشد—آن هم در چارچوب یک زمین محدود، بودجه فشرده و ملاحظات سختگیرانه مقرراتی.
نگاه کارفرما فراتر از نیازهای متداول یک پروژه مسکونی بود؛ او خواستار حضوری معماری، بیانی شاعرانه در فضا و طنین فرهنگی در کالبد اثر بود. رسیدن به تعادل میان بلندپروازی هنری و نیازهای عملی پروژه، نیازمند گفتوگویی مداوم، اصلاحپذیری مستمر، و پایبندی به اصالت معماری بود. در نهایت، این پروژه تلاشی است برای پاسخ به خواستی نانوشته: خلق معنا، آرامش، و پیوند جمعی در شهری که اغلب از هر سه محروم است.
حجم اصلی بنا بر روی پایهای قرار گرفته که حجم طبقهی همکف را شکل میدهد. طبقهی همکف شامل فضای ورودی، لابی، استخر و سالن بدنسازی است. در این طبقه دسترسی مستقیم به حیاط، فضاهای مشترک و واحدهای آپارتمانی ایجاد شده است. فضای استخر جایی بین درون و بیرون ساختمان شناور است. نور، منظره و رنگ مصالح اصلی این فضا هستند.
حجم همکف در گفتگو با خیابان از حجم اصلی عقبنشینی کرده و رابطه با شهر را از خلال سطح آجری خمیدهی دیوار پیرامونی برقرار می کند. ارتباط ورودی اصلی و خیابان با ایجاد یک فضای خالی به عنوان امتداد شهر در زمین پروژه تعریف شده، که این فضای واسط قابل دسترسی برای سواره نیز هست. آجر قرمز رنگ نما در حجم همکف و در بازشوهای نما، آنجا که شفافیت، نور و تعلیق بین درون و بیرون، کیفیتی متفاوت از ارتباط فضایی را ایجاد میکند، جای خود را به آجر لعابدار فیروزه ای رنگ داده است. در جدارهها، اعطای بعد سوم به بازشوها و تبدیل آن ها به فضایی میانه، ایوانهایی پیوسته ایجاد کرده که با لبه های سبز گیاهی، عمق و کیفیت ارتباط درون و بیرون را تقویت می کند.
یک محور خطی در پلان، دید و ارتباطِ بین فضاهای درونی هر آپارتمان را تعریف میکند. این فضای واسط که کارکرد اصلی آن عبور است بین فضاهای مختلف با اندازه ها و کارکردهای متفاوت پیوستگی ایجاد کرده است. از طریق این فضای محور-گونه است که دیدهای درونی و بیرونی و تفکیک فضاهای عمومی و خصوصی خانه کنترل می شود.
تلاش شده تا بنا، به جای آنکه بیانی از معماری باشد، مجالی باشد برای بیانِ انسان؛ برای حضور او، و پیوند او با شهر و طبیعت؛ و فرصتی باشد آمیخته با حس آشنایی و خیال در فضای خانه به عنوان فضای آرامش، شادی و زندگی.
پروژه پلاک ۲۳، معماری را در لایههای متعددی از مقیاس مورد کاوش قرار میدهد؛ مقیاسهایی که هر یک با دقت در طراحی لحاظ شدهاند تا گفتوگویی معنادار میان بنا، ساکنان و شهر شکل گیرد.
در مقیاس شهری، پروژه با عقبنشینی از خیابان و ایجاد دیوار آجری خمیده، ارتباطی آرام و محترمانه با بافت عمومی تهران برقرار میکند. در مقیاس معماری، خطوط نرم و خوانایی حجمی، ریتم و حضور ساختمان را تعریف میکنند. در مقیاس آستانهای، طبقه همکف فرو رفته به عنوان فضایی واسط میان شهر و خانه عمل کرده و لحظهای برای گذار و گشودگی فراهم میآورد. در مقیاس انسانی، مصالح دستساز چون کاشیهای فیروزهای لعابدار - تماس، بافت و صمیمیت را به فضا دعوت میکنند. در مقیاس سکونتی، محور طولی پلان، سازماندهی فضایی هر واحد را بر عهده داشته و پیوستگی، دید و حریم را شکل میدهد. و در مقیاس شاعرانه، معماری به بستری برای خاطره، رنگ و نور بدل میشود—با الهام از فرهنگ ایرانی، در جهت خلق فضایی آرام، زیبا و ریشهدار.
در پلاک ۲۳، مقیاس تنها ابزاری برای سنجش نیست؛ بلکه وسیلهایست برای شکل دادن به تجربه، برانگیختن حس، و رسیدن به نوعی هماهنگی میان معماری، زمینه فیزیکی و بستر فرهنگی.
طراح و معمار
فیروز فیروز
مدیر پروژه
گلناز لک
اعضای تیم
گلناز لک
راحله رحمتی
بهاره کمالی
تیم اجرایی
گروه ساختمانی صفی
مهندس سازه
بهرنگ بنیآدم
مهندس مکانیک
کیانوش محمدی
مهندس برق
مهدی قندیلزاده