موزه فرش مرشدی در بافت تاریخی شهر کاشان، یکی از مهم‌ترین مراکز فرش ایران، طراحی شده است. زمین پروژه با مساحتی محدود در دل بافت متراکم شهری قرار داشت که همین موضوع طراحی را با چالش‌های خاصی روبه‌رو کرد. پاسخ به این محدودیت، توسعه بنا به سمت زیرزمین بود؛ سه طبقه که حول یک نورگیر مرکزی و درختی که از دل پروژه می‌روید سازماندهی شده‌اند. این درخت به‌عنوان نمادی از زندگی و رشد، در تمامی طبقات دیده می‌شود و پیوندی میان طبیعت و معماری برقرار می‌کند. نمای بیرونی بنا با استفاده از کاهگل شکل گرفته است؛ متریالی بومی و پایدار که ضمن یادآوری معماری کویری کاشان، هماهنگی کاملی با بافت تاریخی پیرامون ایجاد می‌کند.

کارفرما، علی مرشدی، از خاندان مرشدی و یکی از چهره‌های شناخته‌شده در حوزه فرش‌بافی کاشان است. او با هدف حفاظت، نمایش و روایت میراث خانوادگی و تولیدات کارگاه خود اقدام به سفارش این پروژه کرد. دغدغه‌ی اصلی، ایجاد فضایی برای ثبت و نگهداری فرش‌هایی بود که بخشی از تاریخ و هویت فرهنگی منطقه را تشکیل می‌دهند. محدودیت زمین و ضرورت تلفیق نمایش، آموزش و روایت تاریخی در یک فضای فشرده، چالش اصلی این پروژه بود.

الهام طراحی از نقوش فرش کاشان، از لچک و ترنج تا افشان و شکارگاهی، و همچنین از منطق معماری سنتی کویر گرفته شده است. طاق‌های ضربی، گنبدها، و نورگیرهای مشبک در فرم پروژه بازآفرینی شده‌اند تا حس مکان با هویت ایرانی تقویت شود. مسیر حرکتی موزه آزادانه طراحی شده است؛ بازدیدکننده می‌تواند بدون مسیر خطی اجباری، تجربه‌ای شخصی از کشف و مواجهه با آثار داشته باشد. درخت مرکزی و نور طبیعی آن، محور طراحی را شکل می‌دهند و تجربه‌ای متفاوت و انسانی در فضا خلق می‌کنند.

این موزه صرفاً فضایی برای نمایش نیست؛ بلکه بستری برای تجربه و آموزش است. معرفی «فرش‌های فلسفی» به‌عنوان مفهومی نو در فرش‌بافی معاصر، که نقش، شعر و طبیعت را در هم می‌آمیزد، یکی از نوآوری‌های پروژه است. همچنین بخش‌هایی برای نمایش فرآیند بافت و رنگرزی طراحی شده‌اند تا بازدیدکننده نه‌تنها نتیجه، بلکه مسیر خلق اثر را نیز تجربه کند

در این پروژه ویترین‌ها و سیستم‌های نمایش با دقت طراحی شده‌اند: • استفاده از پلکسی‌گلس ضدخش و ضدانعکاس برای حفاظت و وضوح دید. • روش نصب نوین با ولکرو برای جلوگیری از آسیب به فرش‌ها. • صفحات دیجیتال و لمسی برای تجربه تعاملی با نقش‌ها و رنگ‌ها. • نمایش اقلام جانبی همچون پودرهای رنگ طبیعی، نخ‌های رنگی و ابزار بافت برای تکمیل روایت.

موزه فرش مرشدی به‌عنوان یک مرکز فرهنگی، مسئولیتی اجتماعی بر عهده دارد: زنده نگه‌داشتن یکی از کهن‌ترین هنرهای ایران و انتقال آن به نسل‌های آینده. طراحی بخش‌های آموزشی و تعاملی برای کودکان و نوجوانان، مشارکت خانواده‌ها و مدارس، و بازخوانی تاریخ فرش کاشان، همه در راستای ارتقاء فرهنگ عمومی و ایجاد ارتباطی عمیق‌تر میان جامعه و میراث فرهنگی هستند

این پروژه در سه مقیاس تعریف شده است: • مقیاس شهری: ارتباط با بافت تاریخی کاشان و هماهنگی با مصالح بومی همچون کاهگل و فرم‌های معماری کویری. • مقیاس معماری: سازماندهی سه طبقه‌ی زیرزمین حول نورگیر مرکزی و درختی که همه طبقات را به هم پیوند می‌دهد. • مقیاس جزئیات: نمایش دقیق‌ترین عناصر فرش؛ از نخ و رنگ طبیعی تا ابزار بافت، که به بازدیدکننده امکان درک چندلایه از هنر فرش می‌دهد.